Serveti Fünûn Döneminde Tenkit (Eleştiri)
Servet-i Fünûn (Edebiyat-ı Cedide) Döneminde Tenkit (Eleştiri)
Türk edebiyatında Tanzimat’la başlayan “eski-yeni” tartışması, tenkit türünün gelişmesine katkı yapmıştır. Servet-i Fünuncular öncekilerin tenkit anlayışını kusurlu bularak yeni bir tenkit anlayışı geliştirmek istemişlerdir.
Batı tarzında tenkitler yazmışlardır. Tenkide edebî bir tür niteliği kazandırmışlardır.
Servet-i Fünuncular kendilerine yöneltilen eleştirileri cevaplamak, kendi edebiyat anlayışlarını açıklayıp tanıtmak, Batı edebiyatı hakkında değerlendirmeler yaparak edebî akımlar hakkında bilgi vermek amacıyla edebî tenkitler kaleme almışlardır.
Onların tenkit anlayışında “sanat için sanat anlayışını esas almak, dönemin koşullarını ve zamanın değiştirici rolünü kabul etmek, diğer bilimlerden yararlanmak” gibi ilkeler söz konusudur.
- Servet-i Fünun Dönemi‘nde edebiyat ve sanat tartışmaları daha çok, “Dekadanlık, Batı taklitçiliği, dilin ağır olması, halktan kopuk bir edebiyat oluşması” gibi noktalarda yoğunlaşmıştır.
- Servet-i Fünuncular, edebiyatı estetik bir varlık olarak ele almışlar; tenkit yazılarında “estetik, edebiyat, edebî zevk” gibi konulara değinmişlerdir. Ancak eser ve yazar tenkidinde zayıf kalmışlar; sanatçının hayatı, çevre koşulları gibi, eserin dışındaki konularla da ilgilenmişlerdir.
- Yazarla ilgili kişisel izlenimlerini gizlememişlerdir.
- Arapça ve Farsçayı, Türkçenin kaynakları arasında görmeleri, dil ve üsluplarını anlaşılmaz hâle getirmiştir.
- Tenkit anlayışlarında bir birlik oluşturamamışlardır.
Eleştiri Örnekleri
Ayrıca bakınız ⇒
- Eleştiri Türünün Gelişimi ve Türk Edebiyatında Eleştiri
- Edebi Tenkit (=Eleştiri,Tahlil, İnceleme) Nedir?
- Yeni Eleştiri Kuramı ve Özellikleri
- Edebiyatta Tarihi – Tarihsel Eleştiri Kuramı
- İzlenimci Eleştiri Kuramı
- Yapısalcı Eleştiri Kuramı ve Özellikleri
- Edebiyatta Sosyolojik Eleştiri
- Marksist Eleştiri Kuramı
Serveti Fünun Edebiyatı
- Serveti Fünun Edebiyatı Oluşumu ve Dağılması
- Serveti Fünun Edebiyatını Hazırlayan Koşullar
- Serveti Fünun Dergisi
- Serveti Fünun Edebiyatı
- Serveti Fünun Edebiyatı Sanatçıları ve Eserleri
- Servet-i Fünun Şiiri
- Serveti Fünun Edebiyatı Nazım Şekilleri
- Serveti Fünun Edebiyatı Öğretici Metinler
- Servet-i Fünun Hatıra
- Servet-i Fünun Eleştiri
- Servet-i Fünun Gezi
- Serveti Fünun Tiyatro
- Serveti Fünun Edebiyatı Hikaye ve Roman
- Eski-Yeni; Abes-Muktebes Tartışması
- Serveti Fünun Edebiyatı Tanzimatla Karşılaştırma
- Serveti Fünun Edebiyatı İlkleri
- Serveti Fünun Dönemi Bağımsız Sanatçılar
- Serveti Fünun, Fecri Ati, Milli Edebiyat Dönemi Eserleri
