İlgi Zamiri ki, ki Bağlacı, ki Yapım eki

Türkçede “ki” ve imlâsı: İlgi Zamiri ki, ki Bağlacı, ki Yapım eki

Türkçede “ki”

Türkçede üç tane “ki” vardır; bunların özellikleri ve imlâsı (yazımı) şöyledir:

1) İlgi zamiri “-ki” ve özelikleri

“-ki” ilgi zamiri;

  • Belirtili isim tamlamasında tamlananın yerine kullanılır.
  • Tamlayan eklerinin üzerine gelir.
  • Ek hâlindeki tek zamirdir. “-ki”
  • Eklendiği kelimeye bitişik yazılır ve bir ismin (tamlananın) yerini tutar.
  • Büyük ve küçük ünlü uyumu kurallarına uymaz; sadece -ki şekli vardır.

Örnekler:

» benim kalemim ⇒ benimki
» onun eli ⇒ onunki
» Orhan’ın puanına nazaran Hakan’ınki daha yüksek.
» Cemal’in defteri seninkinden daha düzenli.
» senin kalemin ⇒ seninki
» Ali’nin eli ⇒ Ali’ninki
» onun düşüncesi ⇒ onunki…

2) “ki” Bağlacı

“ki” bağlacı;

  • Sadece “ki” biçimi vardır.
  • Kendinden önceki ve sonraki kelimelerden ayrı yazılır.
  • Türkçe değil, Farsça bir bağlaçtır ve Türkçe cümle yapısına aykırı olarak kullanılır.

Örnekler:

  • Yağmur yağmadı ki mantarlar ortaya çıksın.
  • Bir şey biliyor ki konuşuyor.
  • Vefalı ol ki, vefa göresin.

» “ki” ile başlayan bir ara cümle asıl cümlenin içinde kısa çizgiler arasında verilebilir:

  • Bu ezanlar –ki şahadetleri dinin temeli-
3) “-ki” Yapım Eki

“-ki” yapım eki;

  • İsimlere eklenerek yer ve zaman bildiren sıfatlar türeten ektir.
  • Zaman bildiren kelimelerin sonuna doğrudan eklenirken, yer bildiren sıfatlar türetirken “-dEhâl ekiyle birlikte kullanılır.
  • Sadece -ki ve az da olsa -kü şekilleri vardır.
  • Eklendiği sözcüğe daima bitişik yazılır.

Örnekler:

  • bu yılki sınav,
  • yarınki maç,
  • dünkü film,
  • bugünkü aklım…
  • masadaki kitaplar,
  • duvardaki saat,
  • evdeki hesap…

Benzer İçerikler:

Başa dön tuşu