Tanzimat Edebiyatı Sanatçıları (Yazarları, Şairleri) ve Eserleri

TANZİMAT 1. DÖNEM (1860-1876) SANATÇILARI VE ESERLERİ

• Ziya Paşa
• Namık Kemal
• İbrahim Şinasi
• Ahmet Mithat Efendi
• Ahmet Vefik Paşa
• Şemsettin Sami

ZİYA PAŞA (1825-1880)

Başlıca Eserleri:

• Zafername (1868, düzyazı şiir)
• Rüya (ölümünden sonra, 1910)
• Veraset Mektupları (ölümünden sonra 1910)
• Eş’ar-ı Ziyâ (ölümünden sonra şiir, 1881)
• Şiir ve İnşa (makale)
• Harabat (Şiir Antolojisi)
• Defter-i Âmal (Anı)

Tercümeleri:

• Viardot’tan, Endülüs Târihi’ni,
• Cheruel ile Lavallee’den,
• Engizisyon Târihi’ni,
• J.J. Rousseau’dan Emil
• Moliere’den Tartuffe 

NAMIK KEMAL (1840-1888)

Oyun:

• Vatan Yahut Silistre (1873, yeni harflerle 1940)
• Zavallı Çocuk (1873, yeni harflerle 1940)
• Akif Bey (1874, yeni harflerle 1958)
• Celaleddin Harzemşah (1885, yeni harflerle 1977)
• Kara Bela (1908)

Roman:

• İntibah (1876, yeni harflerle 1944)
• Cezmi (1880, yeni harflerle 1963)

Eleştiri:

• Tahrib-i Harâbât (1885)
• Takip (1885)
• Renan Müdafaanamesi (1908, yeni harflerle 1962)
• İrfan Paşa’ya Mektup (1887)
• Mukaddeme-i Celal (1888)

Tarih:

• Devr-i İstila (1871)
• Barika-i Zafer (1872)
• Evrak-ı Perişan (1872, yeni harflerle 1973)
• Kanije (1874)
• Silistre Muhasarası (1874, yeni harflerle 1946)
• Osmanlı Tarihi (1889, ölümünden sonra, yeni harflerle 3 cilt, 1971-1974)
• Büyük İslam Tarihi, (1975, ölümünden sonra)

ŞİNASİ (1826-1871)

• Tercüme-i Manzume
• Şair Evlenmesi
• Müntehabat-ı Eşhar (1862, Divan-ı Şinasi adıyla da bilinir, şiirlerinden seçmeler)
• Durub-u Emsal-i Osmaniye (1863, atasözleri derlemesi)
• Müntahabat-ı Tasvir-i Efkar (18623, 1885. Ebüzziya Tevfik tarafından düzenlenen seçme makaleler)

AHMET MİTHAT EFENDİ (1844-1912)

Roman-Öykü:

• Kıssadan Hisse (1869)
• Esaret (1870)
• Hasan Mellah (1873)
• Hüseyin Fellah (1873)
• Dünyaya İkinci Geliş yahut İstanbul’da Neler Olmuş (1873)
• Yeryüzünde Bir Melek (1875)
• Felatun Bey’le Rakım Efendi (1875)
• Karı Koca Masalı (1875)
• Paris’de Bir Türk (1876)
• Süleyman Musuli (1877)
• Karnaval (1881)
• Vah (1882)
• Dürdane Hanım (1882)
• Acaib-i Alem (fenni roman, 1882)
• Cellad (1884)
• Letaif-i Rivayat (25 kitaplık öykü dizisi, 1887)
• Haydut Montari (1888)
• Demir Bey yahut İnkişaf-ı Esrar (1888)
• Gürcü Kızı yahit İntikam (1889)
• Diplomalı Kız (1890)
• Müşahedat (romanın romanı, 1891)
• Hayal ve Hakikat (1892)
• Taaffüf (Fatma Aliye ile, 1895)
• Gönüllü (1896)
• Amerika Doktorları (fenni roman, 1898)
• Jön Türk (1910)

Oyun:

• Eyvah (oyun, 1871)
• Açık Baş (oyun, 1874)
• Ahz-ı Sar yahut Avrupa’nın Eski Medeniyeti (1874)
• Zuhur-ı Osmaniyan (1877)
• Çengi (1877)
• Çerkeş Özdenler (1884)
• Fürs-i Kadim’de Bir Facia yahut Siyavuş (oyun, 1884)

Dil:

• Durub-ı Emsal-i Osmaniye
• Hekimiyatının Ahvalini Tasvif (1871)

Tarih:

• Kainat (15 kitap, 1871-1881)
• Üss-i İnkilab (2 cilt, tarih 1877-1878)
• Tarih-i Umumi (2 cilt, 1878-1879)
• Mufassal Tarih-i Kurun-ı Cedide (3 cilt, 1886-1888)
• Tedris-i Tarih-i Edyan (1913)
• Tedris-i Tarih-i Umumi (1913)

Makale-Mektup:

• Menfâ (1877)
• Zübdet-ül Hakayık (anı-belge, 1878)
• Ekonomi-Politik (1879)
• Müntehabat-ı Tercüman-ı Hakikat (3 cilt, 1883)
• Arnavudlar ve Solyotlar (1888)
• Müntehebat-ı Ahmed Mithad (3 cilt, 1889)
• Halla-ü Ukad (mektuplar, 1890)

Ruhbilim:

• Nevm ve Hâlât-ı Nevm (1881)
• İlhamat ve Tagligat (1885)

ŞEMSETTİN SAMİ (1850-1904)

Roman:

• Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat (1872)

Oyun:

• Besa yahut Ahde Vefa (1875)
• Gâve (1876)

Dil:

• Kamus-ı Türki (2 cilt, 1899-1900, tıpkıbasımları 1978, 1989)
• Kamus-ı Fransevi (1882-1905, Fransızca’dan Türkçe’ye sözlük)
• Kamus-ı Fransevi (1885, Türkçe’den, Fransızca’ya sözlük)
• Küçük Kamus-ı Fransevi (1886, Fransızca’dan Türkçe’ye sözlük)
• Usul-i Tenkit ve Tertib (1886)
• Nev’usul Sarf-ı Türki ((1891)
• Kamus’ül Âlam (6 cilt, 1889-1898, tarih ve coğrafya ansiklopedisi)

Ayrıca “Cep Kitapları” adıyla çeşitli konularda küçük öğrenci kitapları yayınladı.

AHMET VEFİK PAŞA (1823-1891)

• Lehçe-i Osmani (Türkçe Sözlük)
• Fezleke-i Tarih-i Osmani (Kısa Osmanlı Tarihi)
• Hikmet-i Tarih (Tarih Felsefesi)
• Şecere-i Türki (Tercüme)
• Moliere’in 16 eserini tercüme etmiştir.

TANZİMAT 2.DÖNEM (1876-1895) SANATÇILARI VE ESERLERİ

• Recaizade Mahmut Ekrem
• Abdülhak Hamit Tarhan
• Samipaşazade Sezai
• Nabizade Nazım
• Muallim Naci
• Direktör Ali Bey

RECAİZADE MAHMUT EKREM (1847-1914)

Şiir:

• Nağme-i Seher (1871)
• Yadigâr-ı Şebâb (1873)
• Zemzeme (3 cilt, 1883-1885)
• Tefekkür (düzyazı ile karışık, 1888)
• Pejmürde (düzyazı ile karışık, 1893)
• Nijad Ekrem (2 cilt, anılarla birlikte, 1900-1910)
• Nefrin (1914)

Roman:

• Araba Sevdası (1896-1963)

Öykü:

• Saime (1888)
• Muhsin Bey Yahut Şairliğin Hazin
• ir Neticesi (1890)
• Şemsa (1895)

Oyun:

• Afife Anjelik (1870)
• Atala Yahut Amerikan Vahşileri (1873)
• Vuslat Yahut Süreksiz Sevinç (1874)
• Çok Bilen Çok Yanılır (1916)

Nesir (Düzyazı):

• Talim-i Edebiyat (1872)
• Takdir-i Elhan (1886)
• Kudemaden Birkaç Şair (1888)
• Takrizat (1896)

ABDÜLHAK HAMİT TARHAN (1852-1937)

Şiir:

• Sahra (1879)
• Ölü (1886)
• Hacle (1886)
• Bir Sefilenin Hasbihali (1886)
• Bâlâ’dan Bir Ses (1911)
• Validem (1913)
• İlham-ı Vatan (1918)
• Tayflar Geçidi (1919)
• Ruhlar (1922)
• Garâm (1923)

Oyun:

• İçli Kız (1874)
• Sabr ü Sebat (1875)
• Duhter-i Hindu (1875)
• Nazife yahut Feda-yı Hamiyet (1876, 1919)
• Tarık yahut Endülüs Fethi (1879, 1970)
• Eşber (1880, 1945)
• Zeynep (1908)
• Macera-yı Aşk (1910)
• İlhan (1913)
• Tarhan (1916)
• Finten (1918, 1964)
• İbn Musa (1919, 1928)
• Yadigar-ı Harb (1919)
• Hakan (1935)

SAMİPAŞAZADE SEZAİ (1860-1936)

Roman:

• Sergüzeşt (1889)

Öykü:

• Küçük Şeyler (1892)

Oyun:

• Şir (arslan, 1879)

Sohbet-Eleştiri-Anı:

• Rumuzu’l- Edeb (1900)
• İclal (1923)

NABİZADE NAZIM (1862-1893)

• Heves Ettim(şiir,1885);
• Minimini-yahut-Yine Heves(şiir,1886);
• Yadigarlarım(anı-öykü,1886)
• Zavallı Kız(öykü.1890)
• Bir Hatıra(öykü,1890)
• Karabibik(uzun öykü,1891)
• Sevda(öykü,1891)
• Mini Mini Mektepli(okuma ve yazma parçaları,1891)
• Hala Güzel(öykü,1891)
• Haspa (öykü,1891)
• Seyyie-i Tesamüh(-hoşgörünün kötülüğü-uzun öykü,1892)
• Esatir(mitoloji,1892)
• Aynalar(fizik kitabı,1892)
• Zehra(roman,1896) 

MUALLİM NACİ (1850-1893)

Şiir:

• Terkib-i Bend-i Muallim Naci
• Ateşpare (1883)
• Şerâre (1884)
• Fürûzan (1885)
• Sümbüle (1889)
• Yadigâr-ı Naci

Eleştiri:

• Muallim (1886)
• Demdeme (1886)

Anı:

• Medrese Hatıraları (1885)
• Ömer’in Çocukluğu (1890-1969)

Sözlük:

• Lügat-ı Naci (1891-1978)

Araştırma:

• Osmanlı Şairleri (1890-1986)
• İstilahât-ı Edebiyye (1890-1984)
• Esâmi (1890)

Mektup:

• Muhaberat ve Muhaverat (1884)
• Şöyle Böyle (1884)
• Mektuplarım (1886)

Oyun:

• Heder (ölümünden sonra, 1908)

DİREKTÖR ALİ BEY (1844-1899)

Oyun:

• Kokona Yatıyor yahut Madam Uykuda (1870)
• Ayyar Hamza (Moliere’den adapte -1871)
• Misafir-i İstiskal (1871)
• Geveze Berber (1873)
• Gavo Minar ve Şürekası (tercüme oyun-1889)
• Letafet (1897)
• Lehçetü’l Hakayık (mizah sözlüğü-1897)

Benzer Diğer Konular:

TANZİMAT DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI (1860 – 1896)

• Tanzimat Dönemi Edebiyatının Oluşumu
• Yenileşme Dönemi – Tanzimat Edebiyatı Hazırlık
• Tanzimat Dönemi Edebiyatı
• Tanzimat I. ve II. Dönem Edebiyatının Genel Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı Genel Özellikleri
• Tanzimat Yazarları, Şairleri ve Eserleri
• Tanzimat Edebiyatı Sanatçılarının Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Öğretici Metinler ve Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatında Şiir ve Özellikleri
• Tanzimat Dönemi Edebiyatında Çeviri
• Tanzimat Dönemi Edebiyatında Hikâye ve Roman
• Tanzimat Dönemi Romanları
• Tanzimat Dönemi Türk Tiyatrosu
• Tanzimat Dönemi Tiyatrosu ve Temsilcileri
• Tanzimat Döneminde Mektup
• Tanzimat Dönemi Gazete ve Gazetecilik
• Tanzimat Dönemi Edebi Metinler
• Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı İlkleri
• Tanzimat Edebiyatı İle Servet-i Fünun Edebiyatının Karşılaştırılması
• Batılılaşma Hareketleri: Tanzimat’ın Getirdiği Yenilikler
• Türk Edebiyatında Akımlar