Fenomenolojik Kuram

Fenomenolojik kuram kaynağını, metafiziği sona erdirerek somut yaşantıya dönmeyi amaçlayan bir yöntemden alır. Bir felsefi akım olan fenomenoloji, “duyularla algılanan şey olan fenomen” ile ilgilenir. Edmund Husserl ve Martin Heidegger, felsefedeki akımın en önemli temsilcileridir. Fenomen, “görünen nesne” demektir.

• Bu anlayışa göre yapılacak bir edebiyat incelemesinde öncelikle araştırmacı kendi bilgilerini bir tarafa bırakmalıdır. Bu akıma göre, edebî metne obje ile süje arasındaki ilişki noktasında bakmak gerekir.

• Bu bağlamda edebî metin hakkında, bütün ön yargılardan, öznel duygulardan, ideoloji ve düşünsel sapmalardan, bireysel önceliklerden kurtulmak gerekir.

• Bu metoda göre sadece metin ve okur arasında sınırlanmış bir alan sayesinde metnin gerçek yapısı ortaya çıkarılabilir. Buna fenomenolojik indirgeme ya da paranteze alma denir.

• Fenomolojik kuramda eser incelemecisi asıl tamamlayıcı unsur olarak dikkat çeker. Var olan ve görünenden hareketle duyuları ve hisleriyle algı farklılığı meydana getirmeye çalışan incelemeci, daha sonra bu algılarıyla eseri anlamaya, sezmeye çalışır.