Mantık-Düşünce Hatalarından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları

Mantık-Düşünce Hatalarından Kaynaklanan Anlatım Bozuklukları

İyi ve sağlam bir cümlenin temel mantık ilkelerine uygun olması gerekir aksi taktirde anlatım bozukluğu yapılmış olur.

Cümlelerde mantık/düşünce hatasının bulunması da o cümlenin anlatımını bozar. Özellikle sözlü anlatımda/konuşmada, düşünme hatalarından doğan anlatım bozuklukları sıkça yapılmaktadır.

Örnekler:

  • Aşağıya indiğimizde arabamızı çalınmış olarak bulduk. (Araba ya vardır ya da yoktur; çalınmış olarak bulunamaz.)
  • Bu yılki salgın hastalıkta hayvan ölümü sayısı 275 olarak gerçekleşti. (275 sayısı, hayvan ölümü sayısı değil, ölen hayvan sayısıdır.)
  • Bir koltukta ölü olarak uyanmak istemiyorum. (Öldükten sonra uyanmak mümkün değildir.)
  • Otomobilin bagajından bir kamyon dolusu silah çıktı. (Otomobilin bagajına bir kamyon dolusu silah sığmaz.)
  • Bütün bildiklerimi ve bilmediklerimi oğluma öğretmek istiyorum. (Bildiklerimizi öğretebiliriz ama bilmediklerimizi öğretemeyiz.)
  • Bugün yapılan antrenmanda iki futbolcu arasında sözlü bir tartışma geçti. (Antrenman sırasında, futbolcular arasında elbette sözlü tartışma yapılacaktır. O anda yazılı bir tartışma olamaz.)
  • İlk kez gerçekleşen gösteriye katılım rekor düzeydeydi. (İlk kez yapılan bir gösteriye gelen izleyici sayısının, rekor düzeyde olup olmadığı bilinemez.)
  • Yangında ihmal var. (İhmal, yangında değildir; ancak yangının çıkmasına neden olan kişilerin ihmali söz konusu olabilir.)
  • Yarının mutlu günlerine özlem duyuyorum. (Özlem yaşanmış olana duyulur; gelecekte yaşanılması beklenen şey umut/ümid edilir.)

Diğer Örnekler:

• Yiyecek bir lokma ekmeğimiz hatta yemeğimiz bile yok.
— Yiyecek yemeğimiz, hatta bir lokma ekmeğimiz bile yok. (Doğrusu)

• Bu yazıyı değil okumak, anlamak bile imkânsız.
— Bu yazıyı değil anlamak, okumak bile imkânsız. (Doğrusu)

• Bölgeyi iyi tanımasına rağmen her yeri gezdi.
— Bölgeyi iyi tanımamasına rağmen her yeri gezdi. (Doğrusu)

• Bırakın patates doğramayı yemek bile yapamaz o.
— Bırakın yemek yapmayı, patates bile doğrayamaz o. (Doğrusu)

• Seninle değil şehir içinde gezmek, dünya turuna bile çıkılmaz.
— Seninle değil dünya turuna çıkmak şehir içinde bile gezilmez. (Doğrusu)

• Önümüzdeki haftanın önemli programlarından bazılarını sizlere hatırlatmaya çalıştık.
— Önümüzdeki haftanın önemli programlarından bazılarını sizlere tanıtmaya çalıştık. (Doğrusu)

• Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse ölüme; hatta sara nöbetlerine dahi yol açabilir.
— Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse sara nöbetlerine; hatta ölüme dahi yol açabilir. (Doğrusu)

• Tezgâhtar, müşterinin aldığı oyuncağı kağıda sardı ve müşteriye verdi.
— Tezgâhtar, müşterinin aldığı oyuncağı kağıtla sardı ve müşteriye verdi. (Doğrusu)

• Karar, TBMM’nin 230’a karşı 190 oyla aldığı bir kararla kabul edildi.
— Karar, TBMM’nin 190’a karşı 230 oyla aldığı bir kararla kabul edildi. (Doğrusu)

• Bu çocuklar gölü değil denizi bile görmediler.
— Bu çocuklar denizi değil gölü bile görmediler. (Doğrusu)

• Bu adam kendi gölgesinden hatta karanlıktan korkardı.
— Bu adam karanlıktan hatta kendi gölgesinden korkardı. (Doğrusu)

• “Biçim ve içeriğin birbirlerini oluşturdukları gerçeğini bilmiyorsanız değil şiiri, sanatı bile anlayamazsınız.”
— Biçim ve içeriğin birbirlerini oluşturdukları gerçeğini bilmiyorsanız değil sanatı, şiiri bile anlayamazsınız.

Diğer Anlatım Bozuklukları

Ayrıca bakınız:

Benzer İçerikler:

Başa dön tuşu