Birleşik Sıfatlar

Yapısında birden fazla kelime barındıran sıfatlardır.

Külyutmaz öğretmen, mirasyedi gençler, boşboğaz insanlar, boğazına düşkün adam, birtakım sorunlar, cana yakın çocuk…

Birleşik sıfatlar ikiye ayrılır:

a) Kaynaşmış Birleşik Sıfatlar

Anlamca kaynaşmış sıfatlardır. Birden fazla kelimenin sözlük anlamlarından az ya da çok uzaklaşarak, aralarına ek ya da kelime girmeyecek şekilde birleşerek oluşturdukları sıfatlardır.

Örnekler:

Canciğer dost,
vatansever sanatçı,
pisboğaz çocuk,
mirasyedi gençler,
kahverengi elbise,
eşsesli kelimeler,
birkaç adam,
herhangi bir öğretmen,
biraz zaman,
birtakım elbiseler…

b) Kurallı Birleşik Sıfatlar

Kurallı birleşik sıfatlar çeşitli yollarla oluşurlar:

Sıfat tamlaması + “-lİ” yapım eki

büyük yapraklı ağaçlar, dost bakışlı insanlar, kısa boylu asker, büyük kapılı bina, kırık camlı ev…

Sıfat tamlaması + “lIk” eki

yarım günlük mesai, üç kuruşluk iş…

İsim + iyelik eki + sıfat

salonu büyük (bir) ev, çenesi düşük adam, saçı uzun bebek, rengi soluk kumaş…

Takısız isim tamlaması + “-lİ” yapım eki

taş duvarlı ev, aslan yürekli çocuk, demir kapılı bahçe…

İsim + “-DEn” ayrılma hâl eki + isim-fiil

kulaktan dolma bilgiler…

İkileme + isim

evsiz barksız insanlarımız, tatsız tuzsuz işlerimiz, irili ufaklı eşyalar…

İsim + ek + fiilimsi + isim

işini bilir memur

Deyim + isim

cana yakın arkadaşlar, çenesi düşük insan…

Kaynak: Sıfatlar konu anlatımı