Cevdet Kudret Solok Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Cevdet Kudret Solok (d. 7 Şubat 1907, İst. – ö. 10 Temmuz 1992, İst.) Yazar.

Cevdet Kudret, 7 Şubat 1907’de İstanbul’da doğdu, 10 Temmuz 1992’de İstanbul’da öldü. Birinci Dünya Savaşı’nda babası ölünce annesi tarafından okutuldu, 1933’te İ. Ü. Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. 1933-1945 arası Kayseri ve Ankara Atatürk liselerinde ve Ankara Devlet Konservatuvarı’nda edebiyat öğretmenliği, 1945-1950 arası Türkiye Ansiklopedisi bürosunda edebiyat sekreterliği yaptı. Türk Dil Kurumu’nda görev aldı.

Yazı yaşamına 1927’de Servet-i Fünun dergisinde başlayan Cevdet Kudret, Meşale dergisinde toplanan Yedi Meşale’cilerden biridir. Grubun ortak kitabı Yedi Meşale (1928) ile kendi kitabı Birinci Perde’de (1928) yer alan şiirlerinde ‘bireysel duyguları, münzevi ve kötümser, ama orijinal açılardan arada hikâye ve balad imkanlarından da faydalanarak başarıyla yansıttı’ (Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü). Aynı yıllarda oyunlar da yazdı.

Cevdet Kudret’in Eserleri

1952’den başlayarak önce ‘Abdurrahman Nisari’ ve ‘Suat Hizarcı’ gibi takma adlarla, sonra da kendi adıyla edebiyat tarihimizin önemli adları ve yapıtları üzerine tanıtma ve el kitapları ile başarılı, aranan ders kitapları hazırladı.

• 1945’te hazırladığı Türk Hikâye ve Roman Antolojisi’ni sonradan Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman adıyla genişletti (2 cilt: 1965, 1967).
• Karagöz‘de (3 cilt: 1968-1970) tarihçeleri ve açıklamaları ile 35 Karagöz oyununu topladı.
• 1973’te çıkan Ortaoyunu ile TDK 1974 Bilim Ödülü’nü (ikinci cilt: 1975) ,
• son deneme kitabı Kalemin Ucu (1991) ile de 1991 Sedat Simavi Edebiyat Büyük Ödülü’nü kazandı.

Öteki Önemli Eserleri:

Şiir:

• Birinci Perde (1929)

Öykü:

• Sokak (1974)

Roman:

• Süleyman’ın Dünyası:
  I. Sınıf Arkadaşları (1943, 1976)
  II. Havada Bulut Yok (1958, 1976)
  III. Karıncayı Tanırsınız (1976)

Deneme:

• Dilleri Var Bizim Dile Benzemez (1966)
• Bir Bakıma (1977)
• Benim Oğlum Bina Okur (1983)
• Kalemin Ucu (1991)

İnceleme-Derleme:

• Divan Şiirinde Üç Büyükler: I. Fuzuli (1952) , II. Baki (1953) , III. Nedim (1952);
• Halk Şiirinde Üç Büyükler: I. Yunus Emre (1958) , II. Pir Sultan Abdal (1965) , III. Karacaoğlan (1958);
• Eşref: Hicviyeler (1953)
• Şinasi: Şair Evlenmesi (1959)
• Teodor Kasap: İşkilli Memo (1965)
• Nazım Hikmet: Kuvayi Milliye (1968);
• Batı Edebiyatından Seçme Parçalar (1973)
• Feraizcizade Mehmet Şakir: Evhami (1974)
• Abdülhamit Devrinde Sansür (1977)
• Örnekleriyle Edebiyat Bilgileri (2 cilt, 1980).

Edebiyat

• İslamiyet Öncesi Edebiyat
• İslamiyet Sonrası Edebiyat
• Halk Edebiyatı
• Divan Edebiyatı
• Tanzimat Edebiyatı
• Servet-i Fünun Edebiyatı
• Fecr-i Ati Edebiyatı
• Milli Edebiyat
• Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı
• Türkiye Dışı Edebiyat
• Dünya Edebiyatı
• Batı Edebiyatı