Neşati Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri |
Neşati, (d. ? 30 Kasım 1623 Edirne - ö. 1674) Divan Edebiyatı şairi. |
Edirneli olduğu biliniyor, ancak doğum tarihi belirsiz. "Süleyman" olması ihtimali bulunmakla birlikte asıl adının Ahmed olduğu sanılıyor. Yaşamıyla ilgili bilgiler sınırlı. Gelibolu Mevlevihanesi'nde Şeyhi Ağazâde Mehmet Efendi'nin dervişi oldu. Şeyhinin ölümünden sonra bir süre Konya'da bulundu. 1670'te Edirne Mevlevihanesi'nde Osman Dede'den boşalan şeyhliğe getirildi. Dört yıl kadar bu görevde kaldı. 1674'te yaşamını yitirdi. Edirne Mevlevihanesi'nin avlusuna gömüldü. 17'nci yüzyılın usta şairidir. Büyük ölçüde Nef'î ve Urfî'nin etkisinde kaldı. 20 sayfalık "Şerh-î Müşkilât-ı Urfî" adlı eseri hem Farsça'ya olan hakimiyetini hem de Urfî'ye hayranlığını gösterir. Sultan 4. Murat, Sultan İbrahim, 4. Mehmed gibi padişahlarla, Köprülü Mehmed Paşa, Köprülüzâde Fâzıl Ahmet Paşa gibi devlet büyüklerine kasideler yazdı. Çağının gazel ustalarından biri. Divan edebiyatının Sebk-i Hindî tarzının öncülerindendir. Divanı 1933'te Nüzhet Ergun tarafından yayınlandı. Neşati Şiirlerinden Örnekler GAZEL Zihi safâ diyecek âlemin nesin gördük Humârı derd-i ser ü neşvesi bükâ-engiz Nişân-ı tîr-i sitem olduğundan özge meğer Hemişe hâl-i ruhun dâmeniyle setr eyler Neşâtiyâ keder-i keşf-i râzdan gayrı (Mefâilün feilâtün mefâilün feilün) GAZEL Gitdin ammâ ki kodun hasret ile cânı bile Devr-i meclis bana gird-âb-ı belâdır sensiz Bağa sensiz varamam çeşmime âteş görünün Sineden derd ile bir âh edeyin kim dönsün Hâr-ı firkatle Neşâtî-i hazînin vâ hayf (Feilâtün feilâtün feilâtün feilün) GAZEL (Sebk-i Hindî) Şevkız ki dem-i bülbül-i şeydâdâ nihânız Biz cism-i nizâr üzre döküp dâne-i eşki Olsak n'ola bî-nâm ü nişân şöhre-i âlem Mahrem yine her hâlimize bâd-ı sabâdır Hem gül gibi rengînî-i ma'nâ ile zâhir Geh hâme gibi şekve-tırâz-ı gam-ı aşkız Etdik o kadar ref'-i taayyün ki Neşâtî (Mef'ûlü mefâîlü mefâîlü faûlün)
|