Sadri Ertem Kimdir? Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri

Sadri Etem Ertem (d. 1898, İstanbul – ö. 13 Kasım 1943, Ankara) Yazar, siyasetçi.

Babasının subay oluşu nedeniyle çocukluğunu Anadolu ve Rumeli’nin çeşitli kentlerinde geçiren Sadri Ertem, Darülfünun Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bitirdi. Kurtuluş savaşı yıllarında Anadolu’da ‘Hakimiyet-i Milliye’ ve ‘Yeni Gün’ gazetelerinde yazıişleri müdürlüğü, ‘Son Telgraf’ gazetesinde ise başyazarlık yaptı.

İstanbul’da çeşitli okullarda felsefe hocalığı yaptı. 1927 yılından ölünceye kadar pekçok dergi ve gazetede hikayeleri, incelemeleri yayınlandı. Matbuat Umum Müdürlüğünde Memleket İşleri Müşaviri olarak çalışırken 1939 yılında Kütahya milletvekili seçilerek parlamentoya girdi.

İlk yazıları henüz yaşındayken dönemin önde gelen gazetelerinden “Tercüman-ı Hakikat”te yayınlanan Ertem’in ilk hikayesi 1917’de Genç Yolcular’da çıktı. Konularını toplumsal sorunlardan alan; işçilerin yaşamlarını, sömürülmelerini, kapitalizmin rekabetçi döneminin üretim ilişkilerini, bunun sonucunda küçük üreticinin zor duruma düşmesini anlattığı “Bacayı İndir Bacayı Kaldır” adlı kitabı yazarın edebiyata bakışının da yansımasıdır aynı zamanda.

Eleştirel gerçekçilik akımının önde gelen yazarları arasında yerini alan Sadri Ertem, yazılarında edebiyatın çeşitli sorunlarını maddeci felsefenin etkisinde ve eleştirel gerçekçi bir sanat anlayışı doğrultusunda kuramsallaştırmaya yöneldi.

Ertem’in eserlerinden bazıları Rusça, Fransızca, Almanca, İngilizce, Yunanca, Çince ve Arapça’ya çevrilmiştir.

13 Kasım 1943’te Ankara’da öldü.

Sadri Ertem’in Eserleri

• Çıkrıklar Durunca (roman tefrikası ve kitabı, 1931),
• Silindir Şapka Giyen Köylü (hikaye, 1933),
• Bacayı İndir, Bacayı Kaldır (hikaye, 1933),
• Bir Varmış Bir Yokmuş (roman, 1933),
• Korku (hikaye, 1934),
• Düşkünler (roman, 1935),
• Bay Virgül (hikaye, 1935),
• Bir Şehrin Ruhu (hikaye, 1938),
• Yol Arkadaşları (gezi türü romanı, 1945).

Diğer Eserleri

(Gezi Notları-Fıkra-Deneme)

• Türk İnkılabının Karakterleri,
• Modern Avrupa İktisat Tarihi,
• Hibe,
• Politika Felsefesi,
• Fikir ve Sanat,
• Avrupa’nın İskeleti,
• Propaganda I-II,
• Bir Vagon Penceresinden,
• Ankara-Bükreş.