Nâbî'nin "Kudûret-i âyîne tab'-ı sâfdur" beyti
Nâbî'nin "Kudûret-i âyîne tab'-ı sâfdur" beyti, âyinenin saf tabiatının kudretinden bahseder. Âyine, içine düşen her şeyi olduğu gibi yansıtır. Bu, âyinenin saf tabiatının bir sonucudur. Âyine, kendinden hiçbir şey katmaz veya çıkarmaz. Sadece içine düşen şeyi yansıtır.
Beytin kelime anlamları şu şekildedir:
- Kudûret: Güç, kudret
- Âyîne: Ayna
- Tab': Tabiat, yaradılış
- Sâf: Saf, temiz
- Hak: Allah
- Mevc: Deniz
- Cevap: Yanıt
- Su'âl: Soru
Beytin anlamı
Beytin ilk mısraında, âyinenin kudretinin onun saf tabiatında olduğu söylenir. Âyine, içine düşen her şeyi olduğu gibi yansıtır. Bu, âyinenin saf tabiatının bir sonucudur. Âyine, kendinden hiçbir şey katmaz veya çıkarmaz. Sadece içine düşen şeyi yansıtır.
İkinci mısraında, âyinenin kudretinin, Hak ile devamlı cevap ve soru halinde olduğu söylenir. Âyine, içine düşen her şeyi olduğu gibi yansıtır. Bu, âyinenin saf tabiatının bir sonucudur. Âyine, kendinden hiçbir şey katmaz veya çıkarmaz. Sadece içine düşen şeyi yansıtır. Bu özelliği ile âyine, Hak ile devamlı cevap ve soru halindedir.
Beytin yorumu
Nâbî, bu beytinde âyinenin saf tabiatının kudretinden bahseder. Âyine, içine düşen her şeyi olduğu gibi yansıtır. Bu, âyinenin saf tabiatının bir sonucudur. Âyine, kendinden hiçbir şey katmaz veya çıkarmaz. Sadece içine düşen şeyi yansıtır.
Nâbî, bu beyti ile, insanın da saf bir tabiata sahip olması gerektiğini söyler. İnsan, içine düşen her şeyi olduğu gibi kabul etmelidir. Kendinden hiçbir şey katmamalı veya çıkarmamalıdır. Sadece içine düşen şeyi kabul etmelidir.
Beytin edebî değeri
Nâbî, bu beytinde, âyinenin saf tabiatının kudretini, Hak ile olan ilişkisine benzeterek, insan için önemli bir mesaj verir. İnsan, saf bir tabiata sahip olursa, Hak ile devamlı cevap ve soru halinde olur. Bu da, insanın manevi gelişimi için gereklidir.
Beytin dil ve üslubu oldukça sade ve anlaşılırdır. Nâbî, bu beytinde, âyinenin saf tabiatının kudretini, herkesin anlayabileceği bir şekilde anlatmıştır.
Beytin örnek kullanımları
- "Âyine, saf tabiatının kudretiyle, içine düşen her şeyi olduğu gibi yansıtır."
- "İnsan, saf bir tabiata sahip olursa, Hak ile devamlı cevap ve soru halinde olur."
- "Nâbî'nin 'Kudûret-i âyîne tab'-ı sâfdur' beyti, insanın saf bir tabiata sahip olmasının önemini vurgular."
