Sanat Sanat İçindir Görüşü: Neden, Kimler Savunur ve Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Sanat sanat içindir görüşü, sanatın herhangi bir dışsal amaca veya işlevselliğe bağlı kalmadan, sadece kendi estetik değeri ve sanatsal ifadesi için var olduğunu savunan bir bakış açısıdır. Bu görüş, sanatın ahlaki, politik veya toplumsal mesajlar verme, eğlendirme veya bilgi verme gibi amaçlara hizmet etmesi gerektiğine dair geleneksel fikre karşıdır.
Bu Görüşü Savunanlar:
- Charles Baudelaire: Fransız şair ve eleştirmen, "L'Art pour l'art" (Sanat Sanat İçindir) sloganıyla bu akımın öncülerinden biri olarak kabul edilir.
- Theophile Gautier: Fransız romancı ve şair, sanatın herhangi bir dışsal kısıtlamaya tabi olmaması gerektiğini savundu.
- Oscar Wilde: İrlandalı oyun yazarı ve şair, sanatın pratik faydadan arınmış olması gerektiğini ve tek amacının güzellik yaratmak olduğunu savundu.
- Stéphane Mallarmé: Fransız şair, Sembolizm akımının önemli isimlerinden biridir ve sanatın belirli bir anlam taşıması yerine estetik duygu uyandırması gerektiğine inanıyordu.
Savunma Nedenleri:
- Sanatsal Özgürlük: Sanatçıların, herhangi bir dışsal baskı veya kısıtlama olmadan özgürce ifade etmeleri gerektiğine inanılır.
- Estetik Değer: Sanatın temel amacının güzellik yaratmak ve estetik zevk vermek olduğuna inanılır.
- Yaratıcılık: Sanatın, geleneksel kurallara ve normlara bağlı kalmadan yenilikçi ve özgün olması gerektiğine inanılır.
- Otonomi: Sanatın, siyaset, din veya ahlak gibi diğer alanlardan bağımsız olması gerektiğine inanılır.
Ortaya Çıkış Dönemi:
Sanat sanat içindir görüşü, 19. yüzyılda Romantizm ve Sembolizm akımlarıyla birlikte ortaya çıkmıştır. Sanatçılar, Aydınlanma Dönemi'nin rasyonalizminden ve materyalizminden uzaklaşarak, duygulara, hayal gücüne ve estetik değerlere önem vermeye başladılar. Bu akımların etkisiyle sanat, toplumdan ve siyasetten bağımsız bir alan olarak görülmeye başlandı.
Günümüzde Etkisi:
Sanat sanat içindir görüşü günümüzde de hala etkilidir. Birçok sanatçı, eserlerini herhangi bir mesaj veya amaca bağlı kalmadan, sadece sanatsal ifade ve estetik zevk için yaratmaya devam etmektedir. Ancak, bu görüşe karşı çıkanlar da vardır. Sanatın toplumda bir rol oynaması ve belirli mesajlar vermesi gerektiğine inananlar da mevcuttur.
Sonuç olarak, sanat sanat içindir görüşü, sanatın doğası ve işlevi hakkındaki karmaşık bir tartışmanın önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Bu görüş, sanatçıların özgürlüğünü savunurken, aynı zamanda sanatın toplumdan ve siyasetten kopuk bir alan olmadığını da savunmaktadır.
