Kısaltma Grupları |
|
Bu gruplar genellikle isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil gruplarının kısalması ve kalıplaşması sonucu oluşmuşlardır. Bu grupların ortak özelliği, iki isim unsurundan meydana gelmeleri ve vurgunun ikinci unsurda olmasıdır. Kısaltma Grupları Şunlardır: a) İsnat Grubu Sıfat-fiil ve zarf-fiil grubundan kısalmıştır:
İsim, sıfat ve zarf olarak kullanılır.
Sıfat-fiil ve isim-fiil grubundan kısalmıştır.
Birinci unsur belirtme hâl eki alır.
Bu grup, cümlede ve kelime gruplarında isim ve sıfat olarak kullanılır.
* Fiilimsilerden kısalmıştır:
* Bu grup, cümlede ve kelime gruplarında isim, sıfat ve zarf olarak kullanılır.
Bulunma hâl eki (-da/-de; -ta/te) almış bir ismin başka bir isimle oluşturduğu kelime grubudur. Birinci unsur bulunma eki alır.
* Cümlede ve kelime gruplarında isim, sıfat ve zarf olarak kullanılır.
Uzaklaşma hâl eki (-dan/-den; -tan/ten) almış bir ismin başka bir isimle oluşturduğu kelime grubudur. Birinci unsur uzaklaşma eki alır.
* Cümlede ve kelime grupları içinde isim, sıfat ve zarf olarak kullanılır.
Vasıta eki (ile; -la/-le) almış bir ismin başka bir isimle oluşturduğu kelime grubudur. Birinci unsur vasıta eki alır.
Bu grup da sıfat-fiil veya zarf-fiil grubundan kısaltılmıştır.
* Cümlede ve kelime grupları içinde isim, sıfat ve zarf olarak kullanılır.
Bu kısaltma gruplarının dışında bazı kısaltma grupları daha vardır ki bunlar da çeşitli cümlelerden ve kelime gruplarından kısaltılmıştır.
BİRLEŞİK İSİM Burada bahsedilecek olan birleşik isimler sadece özel kişi isimleridir. Bir kişinin özel adı olmak üzere bir araya gelen kelimeler topluluğudur.
Unvan sıfatları, insanların sosyal seviyelerini, makamlarını, mevkilerini, rütbelerini, statülerini bildirmek için isimlerden önce kullanılan sıfatlardır. Unvan sıfatları isimden önce gelirse unvan grubu veya sıfat tamlaması değil birleşik isim oluşur.
Birinci unsuru sıfat, ikinci unsuru özel isim olan kelime grupları zamanla sıfat tamlaması olmaktan çıkmış, birleşik isme dönüşmüşlerdir. Sıfat tamlamasında başta bulunan vurgu da bu birleşik isimlerde ikinci unsura kaymıştır.
|