Dost bi-perva felek bi-rahm devran bi-sükun

[Kayıtsız Üye]

dost bî-pervâ felek bî-rahm ü devran bî-sükûn
derd çoh hem-derd yoh düsmen kavî tâli' zebûn

yukardaki beytin kafiye ve rediflerini bularak harflerin ve türlerinin adını yazar mısınız?

[Kayıtsız Üye]

Bu beyit, Divan şiirinin üstad isimlerinden Fuzuli'nin bir gazelinde yer alır. Gazelin tamamı ve günümüz Türkçesiyle açıklaması şöyledir:

GAZEL

dost bî-pervâ felek bî-rahm ü devran bî-sükûn
derd çoh hem-derd yoh düsmen kavî tâli' zebûn

sâye-i ümmîd zâ'il âfitâb-i sevk germ
rütbe-i idbâr âlî pâye-i tedbîr dûn

akl dun-himmet sadâ-yi tâ'ne yer yerden bülend
baht kem-sefkat belâ-yi isk gün günden füzûn

men garîb ü râh-i mülk-i vasl pür-tesvîs ü mekr
men harîf-i sâde-levh ü dehr pür-naks-i füsûn

her sehî-kad cilvesi bir seyl-i tûfân-i belâ
her hilâl-ebrû kasi bir ser-hat-i mesk-i cünûn

yelde berg-i lâle tek temkîn-i dânis bî-sebât
suda aks-i serv tek te'sir-i devlet vâj-gûn

ser-had-i matlûba pür-mihnet tarîk-i imtihân
menzil-i maksûda pür-âsîb râh-i âzmûn

sâhid-i maksad nevâ-yi çeng tek perde-nisîn
sâgar-i isret habâb-i sâf-i sahbâ tek nigûn

tefrika hâsil tarîk-i mülk-i cem'iyyet mahûf
ah bilmen neyleyem yoh bir muvâfik reh-nümûn

çihre-i zerdin fuzûlî'nün dutupdur eşk-i âl
gör ana ne rengler geçmis sipihr-i nîl-gûn

Gazelin Günümüz Türkçesiyle Açıklaması:

1. Dost ilgisiz, felek merhametsiz, dünya sükûnetsiz... dert çok, dert ortağı yok, düşman güçlü, talih zayıf...

2. Ümit gölgesi kayıp, arzunun güneşi sıcak, düşkünlüğün mertebesi yüksek, tedbirin derecesi alçak...

3. Akıl aşağı himmetli, kınama sesi yer yerden yüksek, baht az şefkatli, aşk belası gün günden fazla...

4. Ben vuslat ülkesinin garibiyim, yol kargaşa ve hile dolu; ben saf gönüllü bir adamım, dünya nakş ye büyü dolu...

5. Her düzgün boylunun görünüşü, bir bela tufanının seli, her hilal kaşlının kaşı, delilik meşkinin baş yazısı...

6. Yelde lale yaprağı gibi bilimin temkini sabatsız, suda servinin görüntüsü gibi mutluluğun etkisi ters...

7. Dileğin sınırı, mihnet dolu imtihan yolu... isteğin menzili, felaket dolu sınama yolu...

8. Maksat güzeli, çengin nağmesi gibi perde arkasında; içki kadehi, şarabın saf kabarcığı gibi ters...

9. Ayrılık çıkmış, birlik ülkesinin yolu korkunç... ah bilmiyorum, ne yapayım; uygun bir yol gösterici yok.

10. Fuzulî'nin sarı yüzünü kırmızı gözyaşı kaplamıştır; bak, bu mavi renkli felek ona ne hileler/oyunlar oynamış...

Kaynak: Fuzulî'nin Bir Gazelînîn Şerhi ve Yapısal Yönden İncelenmesi, Yrd. Doç. Dr. Cem Dilçin
-----------

dost bî-pervâ felek bî-rahm ü devran bî-sükûn
derd çoh hem-derd yoh düsmen kavî tâli' zebûn

-ûn: Zengin kafiye

Ayrıca bakınız->

• Zengin Kafiye
• Gazel Nazım Şekli ve Özellikleri Örnekleri Şairleri