Türkçede "Dip" Sözcüğü ve Anlamları

[tayfun]

Türkçede "Dip" Sözcüğü ve Anlamları

"Ormanın dibi", "dipsiz orman" gibi ifadeler "dip" kelimesinin anlamları bakımından doğru mudur?

"Ormanın dibi" hem "ormanın kıyısı/kenarı" hem de "ormanın çok derinlikleri" gibi anlamlara gelebilirken, "dipsiz orman" ise "uçsuz bucaksız orman" anlamına gelir ki "ormanın kenarı" hariç diğerleri yanlışmış gibi geldi bana.

Sizin fikriniz nedir?

Teşekkürler.

[refresh]

TDK Sözlükte "dip" kelimesi

dip -bi
isim
1. isim Oyuk veya çukur bir şeyin en alt bölümü
"Denizin dibinde oltanın ucu, etrafında izmaritler oynaşıyor." - A. Ümit

2. Taban
"Tencerenin dibi."

3. Dikili duran bir şeyin yerle birleştiği nokta ve çevresi veya bir şeyin yanı başı
"Erkeklerin hepsi duvar dibindeydiler şimdi." - A. Kulin

4. Kapalı bir yerin kapıya göre en uzak bölümü
"Karagöz perdesinin karşısına dizilmiş koltuklardan en diptekine oturdu." - A. İlhan

5. Arka, kıç
"Hepsi de tavuğun dibinden sabah sabah çıkmış, taptazedir." - E. E. Talu

"Dip" sözcüğü ile ilgili atasözü, deyim ve birleşik fiiller:

• dibe vurmak: en kötü duruma düşmek.
• (bir şeyin) dibi görünmek: içindeki şey bitmiş olmak.
• dibi görünmeyen sudan geçme: "bir işe girişirken her yönünü iyice araştır" anlamında kullanılan bir söz.
• dibi kırmızı mumla (veya bal mumuyla) mı çağırdım: "üzerinde önemle durmuyorum, önemsiz buluyorum" anlamında kullanılan bir söz.
• dibine darı ekmek: bir şeyi sonuna kadar tüketmek, bitirmek.
• dibine kadar: en ince ve gizli noktasına kadar.
• (bir şeyin) dibini boylamak: batmak.
• (bir şeyin) dibini bulmak: 1. içindekini tüketmek, 2. aslına veya sonucuna ulaşmak.
• dibini kurcalamak (veya karıştırmak): koz olarak kullanabilecek bir şeyler bulmak için araştırmak, sorup öğrenmek.
• dibi tutmak: yemek pişerken tencerenin dibine yapışmak.

"Dip" sözcüğü ile ilgili birleşik sözler:

• dip ağı: Palamut vb. balıkları avlamak için denizin dibine atılan ağ.
• dip balıkçılığı: Dipte yaşayan su ürünlerinin avlanılma işi.
• dip bucak: Ayrıntılı bir biçimde.
• dipdam: Hapishane.
• dip dibe: Yan yana sıkışmış olarak.
• dip doruk: Baştan aşağı, dipten tepeye kadar.
• dip koçanı: Hesap çıkarmaya, gerektiğinde koparılan parça ile karşılaştırma yapmaya yarayan ve yaprakları deftere bağlı olan bölüm.
• dipnot: Metin içinde geçen herhangi bir bilgi ile ilgili olarak sayfa altına, çalışmanın sonuna konulan açıklama veya kaynak bilgisi, haşiye.
• fincandibi: Arazi koşulları nedeniyle inilmesi zor olan, çukurda kalan havaalanı.
• kazandibi: Dibi tutturularak hafif yanık kokusu verilmiş muhallebi.

[tayfun]

Verdiğiniz bilgiler için teşekkürler. Ama ben bu kadar kapsamlı ve geniş kullanım yerine dip sözcüğünün soruda geçen özel kullanımıyla ilgili soru sormuştum.