11. Sınıf dil ve anlatım dersi 2. Dönem 2. Yazılı sınav soruları ve Cevapları

[edebiyatci]

11. Sınıf dil ve anlatım dersi 2. Dönem 2. Yazılı sınav soruları ve Cevapları

-A-GRUBU-

Bu, son bir yıl içinde okuduğum romanlar arasında etkisinden uzun süre
kurtulamadığım bir çeviri roman. Yazar, bu romanında öncekilerden farklı bir yol izlemiş. Bir kahramanın çevresinde gelişen bir öykü kurgulamış. Abartıyla yalınlığı, komediyle trajedinin özeliklerini bir arada kullanmış. Bir yıl gibi bir zaman dilimini çok az geri dönüşlerle anlatmış. Haftalarca “çok satanlar” listesinde yer alan bu çeviri yapıt, Türk okurundan gördüğü ilgiyi Fransız ve İngiliz okurlarından görmemiş. Bu durum, çevirmenin başarısı olarak değerlendirilebilir.

1. Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır
basmaktadır? (2006/ÖSYS)

A) Makale B) Deneme C) Eleştiri D) Fıkra E) Günlük

“1897 tarihinde İstanbul’da doğmuşum; ocak ayının 23’ü imiş. Anam, Japonya’dan dönüşte Ertuğrul Firkateyni’nin süvarisi, Tekirdağlı deniz yarbayı Ali Bey’in kızı Bayan Neyyire; babam, Trabzonlu Hasan Ali Efendi’nin oğlu Bay Ali Rıza’dır. İlköğrenimimi Yeşil tulumba’da ‘Yolgeçen’, Topkapı’da ‘Taş mektep’ mahalle mekteplerinde ve özel bir rüşdiye olan Mekteb-i Osmanî’de yaptım…” Hasan Ali Yücel
2,Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A)Biyografi B) Deneme C) Eleştiri D ) Otobiyografi E) Günlük

Ankara, 1Nisan 1933,
Yıldız, Hilâl, Yılmaz,
Sizlere ayrı ayrı yazmak uzun sürecek… Üçünüze birden yazmak daha hoş. Bayram kartlarınızı gönderiyorum.
Bana piyango çıktığı için size daha büyük hediyeler göndereceğim. Yıldız Abla, sana da Nihal Abla’ya da olduğu gibi güzel bir kostüm. Sen de ölçünü, kumaşını, rengini, biçimini yaz. Hilâl Abla sana da öyle… Yılmaz Abi sana da güzel, üç tekerlekli bisiklet gönderiyorum. Hazırlan. Yazın beraber eğleniriz.
Hepinizin güzel bayramlar geçirmenizi temenni eder, hasretle gözlerinizi öperim, şeker kardeşlerim. Cahit Sıtkı Tarancı
3.Bu parça aşağıdaki mektup türlerinin hangisinden alınmıştır?
A) Açık B )Özel C) İş D) Edebi E) Resmi

Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp değişik yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum. Bir gün motora bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık evden, değişik değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım.
4.Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?
A) Günlük B) Deneme C)Anı D) Gezi E) Makale
.………. Burası bir köyden çok şehirleşmeye başlamış bir kasabaya benziyordu. Etrafta bir tek eski veya topraktan ev görünmüyordu. Otlamaya çıkarılacak hayvanlar için özel bir yol yapılmış ve diğer yolların hemen hepsi asfaltla döşenmişti. Ama bir evin içine girecek olsanız bir yemek sofrası dahi göremezsiniz. Yemekler yerde yenir burada. İnsanlar ütü nedir bilmez. Geze geze de bitiremezsiniz asfalt yollarını!
5.Yukarıda verilen parça hangi edebi türe örnektir?
A) Deneme B) Makale C) Gezi D) Anı E) Röportaj
Küçük, sezgili bir okur kitlesine seslenen, kentli ve aydın bir seçkinler tabakasının buyruğunda yolunu arayan ilk Türk romanları; anlatı sanatının yetkin örnekleri sayılmasa da, hem belge olarak çok önemli tarihsel işlev yüklenmiş, hem de iktidara oynayan Türk aydınının kendi fikirlerini topluma benimsetmesinde ciddi bir kaldıraç rolü oynamışlardır. Mai ve Siyah gibi.

6.Bu parça aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisinden alınmış olabilir?
A) Öykü B) Anı C) Söyleşi D) Makale E) Fıkra

7.“Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya bazı günlük sorunları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşüncelerimi, derinliğe inmeden, kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar.” diyen bir sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir? (1984/ÖSYS)

A) Mektup B) Fıkra C) Deneme D) Makale E) Anı

I. Görüşmeye gelenlere, beklemeleri için yer göstermiştik.
II. Konuyla ilgili açıklama yapmaya asla yanaşmadı.
III. Sabah oluncaya kadar gözüme uyku girmedi.
IV. Kendi işinin sahibi olmayı her şeyden çok istiyor.
V. Yapraklar sararmaya başladığında, buralar boşalır.

8. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde yan cümlecik, temel cümlenin dolaylı tümlecidir?

A) I. ve II.B) I. ve III. C) II. ve IV.
D III. ve V. E) IV. ve V.

Bir gerçeğin araştırma, inceleme, gezip görme ve soruş*turma yoluyla yansıtıldığı yazılardır. Öğretici bir niteliği bu*lunan bu tür yazılarda açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Bu türde kalem oynatmak isteyen kişi, gerektiği durumlarda konuyla ilgili resim, fotoğraf ve grafiklerin ispatlayıcı özel*liklerinden yararlanmalıdır.

9. Bu parçada sözü edilen düz yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deneme B) Röportaj C) Anı D) Biyografi E)Makale

I. Tanınmış kişileri konu edinir.
II. Yazar, sadece kendini anlatır.
III. Kronolojik bir sıralama söz konusudur.
IV. Nesnel ve anlaşılır bir anlatımı vardır.
V. Bir gazetede günlük olarak yayımlanır.
10. Numaralanmış cümlelerden hangi ikisi, biyografinin özelliklerinden değildir?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve V.E) IV. ve V.

11. Aşağıdaki düzyazı türlerinden hangisi diğerlerine göre daha sonra gelişme göstermiştir?
A) Makale B) Eleştiri C) Anı D) Gezi yazısı E) Deneme

Zamanın hayatla içlendiği çöllerde,
Bir çadırım olsun yeter.
Her gece gökte küçük bir yıldız
Seninleyim diye el eder
Ne onun uzaklığı azalır
Ne benim içimdeki kederler

12.Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünlü daralması B) Ünsüz yumuşaması C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ulama E) Ünsüz düşmesi

Şiirin nesirle de olabileceğini sananlar aymazlık için*dedirler. Şiir ancak ölçüyle ve uyakla oluşur. Şiir mu*sikinin kız kardeşidir; şiirin de musiki gibi kendine özgü bir sesi vardır. Olağanüstü güzel bir nesri olan Victor Hugo, nesre "fukara şiiri" derdi. Şüphesiz Hugo'nun bu sözü de böylesine birçok sözleri gibi aşırıdır; biraz kendi zararına olarak da söylenmiştir; yalnız nesri şiir*den tam olarak ayırma bakımından doğrudur.

13.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangi*sine
başvurulmamıştır?
A) Karşılaştırmaya B) Kişisel düşüncelere C) Tartışma tekniğine
D) Benzetmeden yararlanmaya E) Örneklerden yararlanmaya

14.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlama yanlışın*dan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Uygurlar, Türk toplumları içinde yerleşik düzene geçmiş ilk devlet konumundadır.
B) Uygurlar, mimari ve sanat alanında diğer Türk devletlerine göre daha gelişmişlerdir.
C) Türklerin en eski tarih izlerine Hunlarda rastlanır.
D) Hunlar, İpek Yolu'nu denetim altına almışlar ve Çinlilerle önemli mücadelelerde bulunmuşlardır.
E) Orhun Kitabeleri'nde Türklerin savaşları, kahra*manlıkları ve yaşayışları anlatılır.

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yük*lemden oluşmuştur?

A) Çocuklarının en akıllısı ortanca oğluydu.
B) Tane tane konuşması çok etkileyiciydi.
C) Ağladı, sızladı, sonunda istediğini yaptırdı.
D) Cinayet romanlarını gece okumamalısınız.
E) Cümlenin öğelerini işlememiş miydik?

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru dolaylı tümleci buldurmaya yöneliktir?
A) Sınava kaç öğrencinin katılacağını biliyor musunuz?
B) Gördüklerimi şimdi nasıl yazıya dökeceğim?
C) Koltuğuna uzanmış televizyondaki haberleri mi izli*yordu?
D) Adam, o sözleri sana mı söyledi?
E) Kapıcıya ekmeği nereden alacağını söyledin mi?

I. Günlük olaylarla ilgili yazılardır.
II. Yazar inandığı düşünceleri ispatlamak zorunda değildir.
III. Gündelik bir dil kullanılır.
IV. Geniş yorumlara ve bilimsel açıklamalara girişilmez.
17.Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Röportaj E) Fıkra
18.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -yor ekinin daraltıcı etkisi yoktur?
A) Dünden beri adını sayıklıyor.
B) okul çıkışı beni bekliyor.
C) Çarşıdan her gördüğünü istiyor.
D) Yapma çiçeklerden harikalar yaratıyor.
E) Yaramazlıklarını hep babasına söylüyor.
19.Aşağıdakilerden hangisi deneme türünün özelliklerinden değildir?

A) İçerikte sınırlamaya gidilmez. B) Konu yazarın istediği şekilde anlatılabilir. C) Yazar fikirlerinde ısrarlı ve iddialı değildir.
D) Özgünlük ve sübjektiflik vardır.
E) Denemeci konuyu seçerken öncelikle aydın kesiminin isteklerine yer verir.

Kan kırmızısı yuvarlak bir külçe, karşı dağların üstüne doğru yavaş yavaş inmeye başlar. Geniş bir kristal parçası haline giren ufukta, benzeri görülmemiş bir renk ve ışık yağmuru boşanır. Bütün gün, yıkık binaları, ıssız caddeleri, yetim anıtları, bodur akasya ağaçlarıyla çiğ bir aydınlık içinde uyuşmuş kalmış, suskun şehrin çelimsiz gövdesi, birdenbire en halis erguvanlara bürünmüş olarak doğrulur.
20.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A)Betimleyici öğeler kullanma
B)Sanatlı bir anlatıma başvurma
C)Benzetmelerden yararlanma
D)Deyimlere yer verme
E)Doğadaki varlıklara insan özelliği verme

[edebiyatci]

Çağdaşları arasında en büyük şairdi Atilla İlhan. Kendi alanında bir virtüözdü. Ama artık yok! Şiirlerindeki serbestlik, rahatlık ve ne olursa olsun doğruluk… Çoğu şairde göremeyeceğimiz bir üslup… Lise sıralarına yazılan iki satırı, şiir diye okuyan toplumumuzda bu ne büyük acıdır(!) Allah’ın rahmeti üzerine olsun.

21.Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A)Biyografi B) Deneme C) Eleştiri D) Söyleşi E)Röportaj
22.Namık Kemal’in “Lisan-ı Osmanî’nin Edebiyatımız Hakkında Bazı Mülahazat-ı Şamildir” başlıklı yazısı aşağıdaki nesir türlerinden hangisinin ilkidir?

A) Eleştiri Yazısı B) Makale Yazısı C) Deneme D) Mektup E) Fıkra

Halit Ziya, eserlerinde insani değerleri esas aldığı için onun eserlerindeki kahramanlar insanı her yönüyle adeta kuşatır. Toplumun her kesiminden seçilen kahramanlar, yüzeysel bir şekilde tanıtılmaz. Yazar, kahramanlarının mizacı ve psikolojileri üzerinde yoğunlaşarak onların iyiye ya da kötüye doğru yönelişini tarafsız bir şekilde verir. Bunu yaparken de toplum gerçeklerini göz ardı etmez ve toplum gerçeklerini olduğu gibi yansıtmaya çalışır.

23.Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Yazar, kahramanlarını gerçekçi bir şekilde tanıtmıştır.
B) Yazar, kahramanlarını tanıtırken onların ruhsal yönleri üzerinde de durmuştur.
C) Halit Ziya’nın eserlerinde toplumun her kesiminden insana rastlamak mümkündür.
D) Yazar, kahramanlarını tanıtırken yantutmaz.
E) Halit Ziya’nın kahramanları ya tam iyidir ya da tam kötüdür.

Bir kişinin hayatının anlatıldığı yazılardır. Bunlarda amaç o kişiyi tüm
yönleriyle tanıtmaktır. Açık, sade bir dille, anlatılan kişinin devrini, çevresini dikkate alarak yazılır. Divan edebiyatında “tezkire” adıyla karşılık bulmuştur.

24.Bu parçada sözü edilen yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Anı B) Makale C) Fıkra D) Otobiyografi E)Biyografi

İçinden çıkmalı annelerin
Tekrarlamış bunu içinden
Kırmızı ışıkta bekleyen kadın
Avuçlarını ayırmış birbirinden
Otomobiller apartmanlar yarılmış.

25. Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A)Ünsüz benzeşmesi B)Ünlü düşmesi C)Ünlü uyumuna aykırı sözcük D)Kaynaştırma E)Ünlü türemesi

Yazar bu eserinde bir köyün yaşam gerçeğini ortaya koymaya çalışıyor. Ele aldığı çevreyi ve insanları çok iyi tanıyor. Tanıdığı bu insanların hayat hikâyesinden bir roman yaratmaya çalışmış. Ancak romanı okuyup bitirdikten sonra olayların her ayağı bir yerde havada kalıyor; olayları tek kesit üzerine oturtunca, romandan çok öykü yazmış oluyor. İnsanoğlu yazı türlerini değerlendirirken olay örgüsünü bütünüyle düşünmeli ve öyle değerlendirmelidir. Yoksa havanda su döver durursunuz.
26. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Eleştiri C) Gezi yazısı D) Röportaj E) Fıkra
Beyoğlu’ndaki ev Bizans savunmasından önceki yıllardan kalma olsa
gerek, bana anlatıldığına göre. Kaç kez gözümde canlandırmak istedimse,önce karanlığı geldi kapladı ortalığı. Bir posta kutum vardı. Pencerenin sağında, biraz altında, bir posta kutusu. Posta tutkum o zaman başlamıştı sanırım.

27.Bu parça aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait olabilir?
A) Biyografi B) Otobiyografi C) Anı D) Günlük E) Deneme
Gençlerimize kimi yazarları ya da yapıtları örnek göstererek “Böyle bir üslupta bu tarzda eserler meydana getirin.” demek bence doğru değildir. Böyle bir şeyi kabul etmesi için insanın kendini inkâr etmesi gerekir. Çünkü her yazarın kendine özgü bir anlatım tarzı, anlatım tekniği vardır. Bunların tamamını özümsemek kolay mıdır? Bu sebeple her genç yazar bazı kriterler belirleyerek kendi üslubunu oluşturmalıdır.
28.Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Örnekleme B) Tartışma C) Açıklama D) Öyküleme E) Karşılaştırma

29.Aşağıdakilerden hangisinde “de"nin ya­zımı ile ilgili yanlışlık vardır?
A)Sende geçebilirsin yardan, anadan, serden
B)Senin de destanını, okuyalım ezberden
C)Elde sensin dilde sen gönüldesin baştasın
D)Neden sardın bu genç yaşta yar bu sevdayı
E)Öldüğümde kefen diye sar bu sevdayı

“Yolda giderken çocuk olsun, büyük olsun, biri bana “ağabey”, “amca” dedi mi elimde değil sinirleniyorum, tepem atıyor.”Ağabey” de demiyorlar, ”abi”, ağızlarını yaya yaya. Neden ağabeyi, amcası olayım ben, tanımadığım kişilerin? Tanımadığım bir kimsenin bana yakınlık göstermesine neden katlanayım?” 06.06.1956 Nurullah Ataç

30. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmıştır?
A) Biyografi B)Deneme C) Eleştiri D)Söyleşi E)Anı

31.Bilimsel bir konuyu veya bir kimsenin yaşamını, kişiliğini, eserlerini ayrıntılı olarak inceleyen eserlere ne denir?

A) Biyografi B) Eleştiri C) Otobiyografi D) Monografi E)Röportaj

32. Aşağıdakilerden hangisi anının özelliklerinden biri değildir?
A) Bugünü değil, geçmişi anlatması
B) Tarihe ışık tutması
C) İddia ve ispat yazıları olmaması
D) Bilgi, belge ve yazılı kaynaklara başvurulmaması
E) gözlemlerden geniş ölçüde yararlanılması
Kişinin yaşadıklarını, izlediklerini günü gününe not etmesi, yazmasıdır. Eski edebiyatımızda adı “ruzname”dir. Anıya çok benzer. Anı, yaşandıktan sonra; ….... ise her gün yazılır.

33.Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Röportaj B) Fıkra C) Deneme D) Günce E) Eleştiri


Benim işim başka hayatların ilginç yönlerini, estetik değerlerini
bazen överek, bazen ise yererek vermektir.

34.Bu sözleri söyleyen bir yazarın yazdığı yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Otobiyografi B) Biyografi C) Deneme D) Anı E) Günlük

Aylık güncelliği olan bir dergide yayımlanıyor yazılarım. Orta
uzunluktaki bu yazılarda, bahsettiğim konuyla ilgili görüş ve
düşüncelerimi ayrıntılara inmeden ortaya koyuyorum. Amacım
okurlarımı bunaltmadan anlaşılmak olduğu için de konuşma dilinin
sıcaklığı ve samimiyetinden faydalanmaya gayret ediyorum.

35.Böyle konuşan bir sanatçının yazılarının türü aşağıdakilerden
hangisiyle isimlendirilebilir?

A) Anı B) Makale C) Söyleşi D) Eleştiri E) Röportaj

Orta hisar köyü… Peribacaları ormanın ortasında.
Köylüler aldı dört bir yanımızı, iyi, akıllı köylüler. Efsane köylüleri.
Köyü görür görmez, peribacaları ormanına girerken, Mustafa’ya demiştim ki:
“Mustafa, ben burada yapacağımı biliyorum. İnsanlar bu diyarda gece gündüz efsane yaratırlar. Bu köyden, peribacaları ormanının dolaylarındaki öteki köylerden yüzlerce peri efsanesi derleyeceğim.”
Mustafa demişti:
“Bu köyler senin bildiğin köyler değil, hepsi okuryazar. Osmanlıdan beri bu köyde okul var… Öyle efsaneye mefsaneye inanacağı zor bulursun.”
36.Yukarıda örneği verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Röportaj E) Gezi yazısı
Diğer sanat dallarıyla hiçbir bağı yoktur. Doğruyu yanlıştan, güzeli çirkinden,
eksiği fazladan ayırmaya çalışır. Yazar, “Aklın yolu birdir” ilkesine uygun
davranır, düşünür. Yabana atılmayacak etkileri olsa bile hiçbir zaman baş tacı edilmez. Şimdilerdeyse daha çok gazetelerde köşe yazarlarına konuk
olmaktadır.
37.Bu sözler, yazınsal türlerden özellikle hangisi için söylenmiş olabilir?

A) Eleştiri B) Söyleşi C) Fıkra D) Deneme E) Makale

Mektuptan açılmış talihim, bir tane daha geldi. Öteki gibi değil bu. Bir kere yazan gizlemiyor kendini, kim olduğunu söylüyor: İsmet Zeki Eyüboğlu adında bir genç. İstanbul Bilim Yurdunda yani Üniversitesinde okuyormuş. Sinirleniyor, şöyle diyor: Geçen günkü Nokta dergisinde Ulus’tan aktarılmış bir yazınızı okudum. Ne çok üzüldüm bilseniz!
Sonra da benimle eğlenmiyor, alaya almıyor beni, över gibi gözüküp alttan alta iğnelemeğe kalkmıyor. Çıkışıyor bana, çıkışıyor ya, haklı olarak çıkışıyor. Eski yazılarımı, şu Öz Türkçe yazılarımı beğenirmiş, yenilerine ”
Sözden Söze / Nurullah Ataç

38.Yukarıda örneği verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Anı C)Söyleşi D) Fıkra E) Deneme
Tiyatroyu, sinemayı, televizyonu birlikte seyredersiniz, internete birlikte girersiniz, birçok şeyi birlikte yaşarsınız; ama kitabı yalnız başınıza okursunuz. Üstelik sizin okuduğunuz kitapla diğerinin okuduğu aynı kitap bile değildir. Aynı sayfaları bambaşka gözlerle okursunuz. Bu yüzden bir tür olarak edebiyat, sanatlar içinde eskime hızı en ağır olanıdır
39.Bu paragrafın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebiyatın öteki sanatlardan daha eski olduğu
B) Okuma alışkanlığının yaygın olmadığı
C) Edebiyatın konusunun insan olduğu
D) Edebiyatın teknolojiden en uzak sanat olduğu
E) Edebiyatın hiçbir zaman değerini yitirmeyeceği
40.Bir eser veya yazarın beğenilen ya da kusurlu olan taraflarını
ortaya koyan yazı türüne ne denir?

A) Fıkra B) Söyleşi C) Eleştiri D) Röportaj E) Makale

Süre bir ders saatidir. Başarılar dilerim. Erol AYDIN

[edebiyatci]

11. Sınıf dil ve anlatım dersi 2. Dönem 2. Yazılı sınav soruları ve Cevapları

-B- GRUBU-

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlama yanlışın­dan kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?

A) Uygurlar, Türk toplumları içinde yerleşik düzene geçmiş ilk devlet konumundadır.
B)Orhun Kitabeleri'nde Türklerin savaşları, kahra­manlıkları ve yaşayışları anlatılır.
C) Türklerin en eski tarih izlerine Hunlarda rastlanır.
D) Hunlar, İpek Yolu'nu denetim altına almışlar ve Çinlilerle önemli mücadelelerde bulunmuşlardır.
E) Uygurlar, mimari ve sanat alanında diğer Türk devletlerine göre daha gelişmişlerdir.

“1897 tarihinde İstanbul’da doğmuşum; ocak ayının 23’ü imiş. Anam, Japonya’dan dönüşte Ertuğrul Firkateyni’nin süvarisi, Tekirdağlı deniz yarbayı Ali Bey’in kızı Bayan Neyyire; babam, Trabzonlu Hasan Ali Efendi’nin oğlu Bay Ali Rıza’dır. İlköğrenimimi Yeşil tulumba’da ‘Yolgeçen’, Topkapı’da ‘Taş mektep’ mahalle mekteplerinde ve özel bir rüşdiye olan Mekteb-i Osmanî’de yaptım…”Hasan Ali Yücel
2,Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A) Otobiyografi B) Deneme C) Eleştiri D) Biyografi E) Günlük

Yedi yaşımda bile yoktum. Arabaya binmekten, evden uzaklaşıp değişik yerler görmekten inanılmaz ölçüde hoşnut olurdum. Bir gün motora bindirdi babam beni, eski model bir motora. Yine uzaklaştık evden, değişik değişik yerler gezdik. Ama bir yer vardı, bir köprü, bir tren köprüsü. Bu köprünün altından geçerken sımsıkı sarıldım babama, bu anı hiç unutmayacağım dedim içimden, öyle de oldu, ne zaman bir köprünün altından geçsem bu anı hatırlarım.
3.Yukarıda verilen parça hangi edebi türün örneğidir?
A) Günlük B) Deneme C) Gezi D) Otobiyografi E) Anı
.………. Burası bir köyden çok şehirleşmeye başlamış bir kasabaya benziyordu. Etrafta bir tek eski veya topraktan ev görünmüyordu. Otlamaya çıkarılacak hayvanlar için özel bir yol yapılmış ve diğer yolların hemen hepsi asfaltla döşenmişti. Ama bir evin içine girecek olsanız bir yemek sofrası dahi göremezsiniz. Yemekler yerde yenir burada. İnsanlar ütü nedir bilmez. Geze geze de bitiremezsiniz asfalt yollarını!
4.Yukarıda verilen parça hangi edebi türe örnektir?
A) Deneme B) Makale C) Gezi D) Anı E) Röportaj
Halit Ziya, eserlerinde insani değerleri esas aldığı için onun eserlerindeki kahramanlar insanı her yönüyle adeta kuşatır. Toplumun her kesiminden seçilen kahramanlar, yüzeysel bir şekilde tanıtılmaz. Yazar, kahramanlarının mizacı ve psikolojileri üzerinde yoğunlaşarak onların iyiye ya da kötüye doğru yönelişini tarafsız bir şekilde verir. Bunu yaparken de toplum gerçeklerini göz ardı etmez ve toplum gerçeklerini olduğu gibi yansıtmaya çalışır.

5.Yukarıdaki paragrafta aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Yazar, kahramanlarını gerçekçi bir şekilde tanıtmıştır.
B) Halit Ziya’nın kahramanları ya tam iyidir ya da tam kötüdür
C) Halit Ziya’nın eserlerinde toplumun her kesiminden insana rastlamak mümkündür.
D) Yazar, kahramanlarını tanıtırken yan tutmaz.
E) Yazar, kahramanlarını tanıtırken onların ruhsal yönleri üzerinde de durmuştur.

I. Görüşmeye gelenlere, beklemeleri için yer göstermiştik.
II. Konuyla ilgili açıklama yapmaya asla yanaşmadı.
III. Sabah oluncaya kadar gözüme uyku girmedi.
IV. Kendi işinin sahibi olmayı her şeyden çok istiyor.
V. Yapraklar sararmaya başladığında, buralar boşalır.

6. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde yan cümlecik, temel cümlenin dolaylı tümlecidir?

A)II. ve IV.B) I. ve III. C) ) I. ve II. D) I ve V. E) IV. ve V.

Bir gerçeğin araştırma, inceleme, gezip görme ve soruş­turma yoluyla yansıtıldığı yazılardır. Öğretici bir niteliği bu­lunan bu tür yazılarda açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Bu türde kalem oynatmak isteyen kişi, gerektiği durumlarda konuyla ilgili resim, fotoğraf ve grafiklerin ispatlayıcı özel­liklerinden yararlanmalıdır.

7. Bu parçada sözü edilen düz yazı türü, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Deneme B) Makale C) Anı D) Biyografi E) B) Röportaj

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yük­lemden oluşmuştur?
A) Sınıfın en çalışkanı sınıf başkanıydı.
B) Cümlenin öğelerini işlememiş miydik?
C) Tane tane konuşması çok etkileyiciydi.
D) Ağladı, sızladı, sonunda istediğini yaptırdı.
E) Cinayet romanlarını gece okumamalısınız.

9. Bilimsel bir konuyu veya bir kimsenin yaşamını, kişiliğini, eserlerini ayrıntılı olarak inceleyen eserlere ne denir?

A) Biyografi B) Eleştiri C) Otobiyografi D) Monografi E)Röportaj

Bu, son bir yıl içinde okuduğum romanlar arasında etkisinden uzun süre
kurtulamadığım bir çeviri roman. Yazar, bu romanında öncekilerden farklı
bir yol izlemiş. Bir kahramanın çevresinde gelişen bir öykü kurgulamış.
Abartıyla yalınlığı, komediyle trajedinin özeliklerini bir arada kullanmış. Bir yıl gibi bir zaman dilimini çok az geri dönüşlerle anlatmış. Haftalarca “çok satanlar” listesinde yer alan bu çeviri yapıt, Türk okurundan gördüğü ilgiyi Fransız ve İngiliz okurlarından görmemiş. Bu durum, çevirmenin başarısı olarak değerlendirilebilir.

10. Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine ait özellikler ağır
basmaktadır? (2006/ÖSYS)

A) Makale B) Deneme C) Eleştiri D) Fıkra E) Günlük

Kovboy, barın kapısını itip içeri girdi. Barın duvarlarından gelen ağır bir
sıcaklık şakaklarını sıkıyor, onu boğuyordu. Alt kattaki lavaboya kadar
kendini sürükledi. Musluğu açtı. Yüzüne su çarptı.

11. Bu parçanın alındığı yapıtın türü aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) Öykü B) Makale C) Deneme D) Tiyatro E)Roman
Gençlerimize kimi yazarları ya da yapıtları örnek göstererek “Böyle bir üslupta bu tarzda eserler meydana getirin.” demek bence doğru değildir. Böyle bir şeyi kabul etmesi için insanın kendini inkâr etmesi gerekir. Çünkü her yazarın kendine özgü bir anlatım tarzı, anlatım tekniği vardır. Bunların tamamını özümsemek kolay mıdır? Bu sebeple her genç yazar bazı kriterler belirleyerek kendi üslubunu oluşturmalıdır.
12. Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Örnekleme B) Karşılaştırma C) Açıklama D) Öyküleme E) Tartışma
Tiyatroyu, sinemayı, televizyonu birlikte seyredersiniz, internete birlikte girersiniz, birçok şeyi birlikte yaşarsınız; ama kitabı yalnız başınıza okursunuz. Üstelik sizin okuduğunuz kitapla diğerinin okuduğu aynı kitap bile değildir. Aynı sayfaları bambaşka gözlerle okursunuz. Bu yüzden bir tür olarak edebiyat, sanatlar içinde eskime hızı en ağır olanıdır
13. Bu paragrafın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A) Edebiyatın öteki sanatlardan daha eski olduğu
B) Edebiyatın hiçbir zaman değerini yitirmeyeceği
C) Edebiyatın konusunun insan olduğu
D) Okuma alışkanlığının yaygın olmadığı
E) Edebiyatın teknolojiden en uzak sanat olduğu
Zamanın hayatla içlendiği çöllerde, bir çadırım olsun yeter.
Her gece gökte küçük bir yıldız
Seninleyim diye el eder
Ne onun uzaklığı azalır
Ne benim içimdeki kederler

14. Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

A) Ünlü daralması B) Ünsüz yumuşaması C) Ünsüz düşmesi
D) Ünsüz benzeşmesi E) Ulama

Şiirin nesirle de olabileceğini sananlar aymazlık için­dedirler. Şiir ancak ölçüyle ve uyakla oluşur. Şiir mu­sikinin kız kardeşidir; şiirin de musiki gibi kendine özgü bir sesi vardır. Olağanüstü güzel bir nesri olan Victor Hugo, nesre "fukara şiiri" derdi. Şüphesiz Hugo'nun bu sözü de böylesine birçok sözleri gibi aşırıdır; biraz kendi zararına olarak da söylenmiştir; yalnız nesri şiir­den tam olarak ayırma bakımından doğrudur.

15.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangi­sine
başvurulmamıştır?

A) Karşılaştırmaya B) Kişisel düşüncelere C) Örneklerden yararlanmaya
D) Tartışma tekniğine E) Benzetmeden yararlanmaya

Ankara, 1Nisan 1933,

Yıldız, Hilâl, Yılmaz,
Sizlere ayrı ayrı yazmak uzun sürecek… Üçünüze birden yazmak daha hoş. Bayram kartlarınızı gönderiyorum.
Bana piyango çıktığı için size daha büyük hediyeler göndereceğim. Yıldız Abla, sana da Nihal Abla’ya da olduğu gibi güzel bir kostüm. Sen de ölçünü, kumaşını, rengini, biçimini yaz. Hilâl Abla sana da öyle… Yılmaz abi sana da güzel, üç tekerlekli bisiklet gönderiyorum. Hazırlan. Yazın beraber eğleniriz.
Hepinizin güzel bayramlar geçirmenizi temenni eder, hasretle gözlerinizi öperim, şeker kardeşlerim. Cahit Sıtkı Tarancı
16.Bu parça aşağıdaki mektup türlerinin hangisinden alınmıştır?

A) Açık B) Edebi C) İş D) Özel E) Resmi

17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru dolaylı tümleci buldurmaya yöneliktir?
A) Sınava kaç öğrencinin katılacağını biliyor musunuz?
B) Gördüklerimi şimdi nasıl yazıya dökeceğim?
C) Koltuğuna uzanmış televizyondaki haberleri mi izli­yordu?
D) Adamın sözleri yalan mıydı?
E) Kapıcıya ekmeği nereden alacakmış?

I. Günlük olaylarla ilgili yazılardır.
II. Yazar inandığı düşünceleri ispatlamak zorunda değildir.
III. Gündelik bir dil kullanılır.
IV. Geniş yorumlara ve bilimsel açıklamalara girişilmez.
18.Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Röportaj E) Fıkra
19.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -yor ekinin daraltıcı etkisi yoktur?
A) Dünden beri adını sayıklıyor.
B) Babam, kardeşime çok kızıyor.
C) Çarşıdan her gördüğünü istiyor.
D) Annem, yapma çiçeklerle salonumuzu süslüyor.
E) Yaramazlıklarını hep babasına söylüyor.

[edebiyatci]

Bütün tartışmalarımız, ne yazık ki, düşünceleri değil, saldırıyı ya da sataşmayı öne çıkarıyor. Bu nedenle de uygar toplumlardan ya da topluluklardan farklı olarak “kavga” toplumundan “tartışma” toplumuna geçemedik bir türlü. Oysa çok değil on beş yıl önce, tartışma adabını öğrenmeye çalışır; hatta çevremize de öğretirdik. Her geçen yıl biraz daha geriye mi gidiyoruz acaba?
20.Bu parçanın yazarı, ileri sürdüğü düşünceyi inandırıcı kılmak için, ağırlıklı olarak aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur?
A)Tanık göstermeye B ) Benzetmeye C) Örneklemeye
D) Karşılaştırmaya E)Betimlemeye
Kan kırmızısı yuvarlak bir külçe, karşı dağların üstüne doğru yavaş yavaş inmeye başlar. Geniş bir kristal parçası haline giren ufukta, benzeri görülmemiş bir renk ve ışık yağmuru boşanır. Bütün gün, yıkık binaları, ıssız caddeleri, yetim anıtları, bodur akasya ağaçlarıyla çiğ bir aydınlık içinde uyuşmuş kalmış, suskun şehrin çelimsiz gövdesi, birdenbire en halis erguvanlara bürünmüş olarak doğrulur.
21.Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A)Betimleyici öğeler kullanma
B)Sanatlı bir anlatıma başvurma
C)Benzetmelerden yararlanma
D)Doğadaki varlıklara insan özelliği verme
E) Deyimlere yer verme
“Kayseri büyük, ağır, güzel, nazlı yapıların memleketi. Göçebe Selçuk, taşı oya gibi işlemiş. Kümbetleri, kervansarayları, hanları, camileri… Sonra kalesi, eski zamanlardan kalma surları… İşlemiş, canlı, güzel bir geometri kafası taşa can, taşa yoğunluk vermiş.”
21.Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A)Makale B) Anı C) Eleştiri D) Röportaj E) Gezi yazısı


Diğer sanat dallarıyla hiçbir bağı yoktur. Doğruyu yanlıştan, güzeli çirkinden, eksiği fazladan ayırmaya çalışır. Yazar, “Aklın yolu birdir” ilkesine uygun
davranır, düşünür. Yabana atılmayacak etkileri olsa bile hiçbir zaman baş tacı
edilmez. Şimdilerdeyse daha çok gazetelerde köşe yazarlarına konuk
olmaktadır.

22.Bu sözler, yazınsal türlerden özellikle hangisi için söylenmiş olabilir?

A) Deneme B) Söyleşi C) Fıkra D) Eleştiri E) Makale

Çağdaşları arasında en büyük şairdi Atilla İlhan. Kendi alanında bir virtüözdü. Ama artık yok! Şiirlerindeki serbestlik, rahatlık ve ne olursa olsun doğruluk… Çoğu şairde göremeyeceğimiz bir üslup… Lise sıralarına yazılan iki satırı, şiir diye okuyan toplumumuzda bu ne büyük acıdır(!) Allah’ın rahmeti üzerine olsun...

23.Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A)Biyografi B) Deneme C) Söyleşi D) Eleştiri E) Röportaj

Küçük, sezgili bir okur kitlesine seslenen, kentli ve aydın bir seçkinler tabakasının buyruğunda yolunu arayan ilk Türk romanları; anlatı sanatının yetkin örnekleri sayılmasa da, hem belge olarak çok önemli tarihsel işlev yüklenmiş, hem de iktidara oynayan Türk aydınının kendi fikirlerini topluma benimsetmesinde ciddi bir kaldıraç rolü oynamışlardır. Mai ve Siyah gibi.

24. Bu parça aşağıdaki edebiyat türlerinden hangisinden alınmış olabilir?

A) Öykü B) Anı C) Söyleşi D) Fıkra E) Makale


Günümüzde çıkan kitapları bir düşünün. Bir yıl içersinde çıkan kitap sayısı üç yüzün üzerinde. Bu kitapların hepsini okumaya çalışsak bile her gün bir kitap okumak zorundayız. Peki bu kadar kitabın çıkması edebiyatımızı olumsuz etkilemiyor mu? Bence kesinlikle hayır! Çoğunluğun olduğu yerde rekabet olur ve en güzel eserler verilmeye çalışılır. Aynı zamanda kötü olmadan iyiyi seçmemiz mümkün mü?

25.Yukarıdaki parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangilerine başvurulmuştur?

A) Açıklama – Betimleme
B) Tanımlama – Sayısal verilerden yararlanma
C ) Sayısal verilerden yaralanma – Karşılaştırma
D) Öyküleme – Betimleme
E) Sayısal verilerden yararlanma – Tartışma

İçinden çıkmalı annelerin
Tekrarlamış bunu içinden
Kırmızı ışıkta bekleyen kadın
Avuçlarını ayırmış birbirinden
Otomobiller apartmanlar yarılmış.

26. Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?

A) Ünsüz benzeşmesi B)Ünlü düşmesi C)Ulama D) Ünlü türemesi
E) Kaynaştırma

Yazar bu eserinde bir köyün yaşam gerçeğini ortaya koymaya çalışıyor. Ele aldığı çevreyi ve insanları çok iyi tanıyor. Tanıdığı bu insanların hayat hikâyesinden bir roman yaratmaya çalışmış. Ancak romanı okuyup bitirdikten sonra olayların her ayağı bir yerde havada kalıyor; olayları tek kesit üzerine oturtunca, romandan çok öykü yazmış oluyor. İnsanoğlu yazı türlerini değerlendirirken olay örgüsünü bütünüyle düşünmeli ve öyle değerlendirmelidir. Yoksa havanda su döver durursunuz.
27. Yukarıda özellikleri verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) RöportajC) Gezi yazısı D) Eleştiri E) Fıkra
28.Aşağıdakilerden hangisinde yazım yanlışlığı vardır?

A) Sende geçebilirsin yardan, anadan, serden
B) Senin de destanını, okuyalım ezberden
C) Elde sensin dilde sen gönüldesin baştasın
D) Neden sardın bu genç yaşta yar bu sevdayı
E) Öldüğümde kefen diye sar bu sevdayı

“Yolda giderken çocuk olsun, büyük olsun, biri bana “ağabey”, “amca” dedi mi elimde değil sinirleniyorum, tepem atıyor.”Ağabey” de demiyorlar, ”abi”, ağızlarını yaya yaya. Neden ağabeyi, amcası olayım ben, tanımadığım kişilerin? Tanımadığım bir kimsenin bana yakınlık göstermesine neden katlanayım?” 06.06.1956 Nurullah Ataç

29. Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmıştır?
A) Biyografi B)Deneme C) Eleştiri D)Söyleşi E)Anı

Kovboy, barın kapısını itip içeri girdi. Barın duvarlarından gelen ağır bir
sıcaklık şakaklarını sıkıyor, onu boğuyordu. Alt kattaki lavaboya kadar
kendini sürükledi. Musluğu açtı. Yüzüne su çarptı.

30. Bu parçanın alındığı yapıtın türü aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) Öykü B) Makale C) Deneme D) Tiyatro E)Roman

31. Aşağıdakilerden hangisi anının özelliklerinden biri değildir?
A) Bugünü değil, geçmişi anlatması
B) Tarihe ışık tutması
C) İddia ve ispat yazıları olmaması
D) Bilgi, belge ve yazılı kaynaklara başvurulmaması
E) Gözlemlerden geniş ölçüde yararlanılması
Orta hisar köyü… Peribacaları ormanın ortasında.
Köylüler aldı dört bir yanımızı, iyi, akıllı köylüler. Efsane köylüleri.
Köyü görür görmez, peribacaları ormanına girerken, Mustafa’ya demiştim ki:
“Mustafa, ben burada yapacağımı biliyorum. İnsanlar bu diyarda gece gündüz efsane yaratırlar. Bu köyden, peribacaları ormanının dolaylarındaki öteki köylerden yüzlerce peri efsanesi derleyeceğim.”
Mustafa demişti:
“Bu köyler senin bildiğin köyler değil, hepsi okuryazar. Osmanlıdan beri bu köyde okul var… Öyle efsaneye mefsaneye inanacağı zor bulursun.”
32.Yukarıda örneği verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Anı C) Biyografi D) Röportaj E) Gezi yazısı

Mektuptan açılmış talihim, bir tane daha geldi. Öteki gibi değil bu. Bir kere yazan gizlemiyor kendini, kim olduğunu söylüyor: İsmet Zeki Eyüboğlu adında bir genç. İstanbul Bilim Yurdunda yani Üniversitesinde okuyormuş. Sinirleniyor, şöyle diyor: Geçen günkü Nokta dergisinde Ulus’tan aktarılmış bir yazınızı okudum. Ne çok üzüldüm bilseniz!
Sonra da benimle eğlenmiyor, alaya almıyor beni, över gibi gözüküp alttan alta iğnelemeğe kalkmıyor. Çıkışıyor bana, çıkışıyor ya, haklı olarak çıkışıyor. Eski yazılarımı, şu Öz Türkçe yazılarımı beğenirmiş, yenilerine ”
Sözden Söze / Nurullah Ataç

33.Yukarıda örneği verilen edebi tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Makale B) Deneme C)Söyleşi D) Fıkra E) Anı
Aylık güncelliği olan bir dergide yayımlanıyor yazılarım. Orta
uzunluktaki bu yazılarda, bahsettiğim konuyla ilgili görüş ve
düşüncelerimi ayrıntılara inmeden ortaya koyuyorum. Amacım
okurlarımı bunaltmadan anlaşılmak olduğu için de konuşma dilinin
sıcaklığı ve samimiyetinden faydalanmaya gayret ediyorum.

34.Böyle konuşan bir sanatçının yazılarının türü aşağıdakilerden
hangisiyle isimlendirilebilir?

A) Söyleşi B) Makale C) FıkraD) Eleştiri E) Röportaj

Kişinin yaşadıklarını, izlediklerini günü gününe not etmesi,
yazmasıdır. Eski edebiyatımızda adı “ruzname”dir. Anıya çok
benzer. Anı, yaşandıktan sonra; ... ise her gün yazılır.

35.Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Röportaj B) Fıkra C) Deneme D) Eleştiri B) Günce

36.Bir eser veya yazarın beğenilen ya da kusurlu olan taraflarını
ortaya koyan yazı türüne ne denir?

A) Fıkra B) Söyleşi C) Eleştiri D) Röportaj E) Makale

Benim işim başka hayatların ilginç yönlerini, estetik değerlerini
bazen överek, bazen ise yererek vermektir.

37.Bu sözleri söyleyen bir yazarın yazdığı yazı türü
aşağıdakilerden hangisidir?

A) Otobiyografi B) Biyografi C) Deneme D) Anı E) Günlük

I. Tanınmış kişileri konu edinir.
II. Yazar, sadece kendini anlatır.
III. Kronolojik bir sıralama söz konusudur.
IV. Nesnel ve anlaşılır bir anlatımı vardır.
V. Bir gazetede günlük olarak yayımlanır.

38.Numaralanmış cümlelerden hangi ikisi, biyografinin özelliklerinden değildir?

A) II. ve V B) I. ve IV. C) II. ve III. D) I. ve II. E) IV. ve V.

“Şair, “Ümit iledir cihanda her şey.” derken yaşamın hakiki manasını ifade etmek istemiştir. Eğer yaşıyorsak bir ümit için veya bir ümit sayesinde yaşıyoruz. Peki, ama nedir bu ümit? Bir araba için at neyse, bir motor için neyse insan için ümitte odur.”
39..Bu parça aşağıdaki yazı türlerinin hangisinden alınmış olabilir?

A)Makale B)Deneme C) Eleştiri D)Söyleşi E)Röportaj


40.“Ben gazetedeki köşemde roman eleştirileri yapmam. Zaten bu köşenin görevi de eleştiri değildir. Amacım, okuyucuya bazı günlük sorunları tanıtmak, bu sorunlar hakkında düşüncelerimi, derinliğe inmeden, kanıtlamaya kalkmadan söylemektir. Kısa, yoğun, günübirlik yazılardır bunlar.” diyen bir sanatçının özellikle hangi türde yazdığı söylenebilir? (1984/ÖSYS)

A) Mektup B) Fıkra C) Deneme D) Makale E) Anı