Özne Türleri: Gerçek özne, Örtülü özne, Sözde özne

[edebiyatci]

Özne Türleri: Gerçek özne, Örtülü özne, Sözde özne

1-GERÇEK ÖZNE: Bazı cümlelerde özne ya sözcük ve sözcük grubu olarak cümlede yer alır ya da yüklemdeki kişi eklerinden hangi sözcüklerin özne oldukları anlaşılır. Bu tür öznelere gerçek özne denir.

Örnek: Tiyatro,toplumsal değişmelerin aynasıdır. (Tiyatro,gerçek özne)

2-SÖZDE ÖZNE: Yüklemin gösterdiği işi yapmadığı halde yapıyormuş gibi görünen özneye sözde özne denir.

Örnek: Bardaklara çaylar koyuldu. (çaylar sözde özne)

3-ÖRTÜLÜ ÖZNE: Bazen edilgen çatılı eylemlerle kurulmuş cümlelerde gerçek özne "-ce" eki ya da "tarafından" sözcüğünün yardımıyla bir tümleç içinde yer alabilir.

Örnek: Galata kulesi uzmanlar tarafından onarılarak eski haline getirildi. (uzmanlar, örtülü özne)

Örnek: Galata kulesi uzmanlarca onarılarak eski haline getirildi. (uzmanlarca, örtülü özne)

Örnek: Korsan kitaplar zabıta tarafından toplatıldı.

*Gizli özne bir özne çeşidi değildir.

• Dün beni aramışsın. (Sen: gizli özne
• Karanlığın, yağmurun, rüzgârın içinde dört nala uzaklaştı. (O: gizli özne)
• Geniş merdivenlerden yukarı kata çıktık. (Biz: gizli özne)