O şahıs zamirinin imlası nasıldır?

[Şerif Köksal]

Yazım kuralları ile çok ilgiliyim.
Yazılar da yazarım zaman zaman.
Geçtiğimiz gün, bir arkadaşım, kendimi çok iyi bildiğim yazım konusunda uyardı.
Bir e-mail mesajı içinde, çalışanlarımızın birisinden bahsederken, "....geçtiğimiz gün, o deparmandan Ahmet Bey ile görüştüm, O'nun görüşü de bu yöndeydi..." veya "...geçtiğimiz gün, o deparmandan Ahmet Bey ile görüştüm, O da aynı görüşteydi..." benzeri bir cümle kullanmıştım.

Yazı da Cc durumunda olan arkadaşım, bana yine e-mail ile dönerek, "...sıradan insanlardan şahıs zamiri olarak bahsettiğimizde, "o" harfinin, büyük harf olmaması gerektiğini, sadece Tanrı'dan bahsederken "o" harfinin büyük harf olarak kullanılması gerektiğini bildirdi. Ben, teşekkür ettim, ancak, bu konuda hala bir tereddüdüm var. Gerçekten de, kişilerden bahsederken kullandığımız "o" şahıs zamiri için büyük harf kullanmamız, iyelik eklerken ayıraç kullanmamız gerekli değil mi?

Bu konuda vereceğiniz cevap için çok teşekkür ediyorum.

Saygılarımla.

Dr. Şerif Köksal

[refresh]

Yazım kuralları ile çok ilgiliyim.
Yazılar da yazarım zaman zaman.
Geçtiğimiz gün, bir arkadaşım, kendimi çok iyi bildiğim yazım konusunda uyardı.
Bir e-mail mesajı içinde, çalışanlarımızın birisinden bahsederken, "....geçtiğimiz gün, o deparmandan Ahmet Bey ile görüştüm, O'nun görüşü de bu yöndeydi..." veya "...geçtiğimiz gün, o deparmandan Ahmet Bey ile görüştüm, O da aynı görüşteydi..." benzeri bir cümle kullanmıştım.

Yazı da Cc durumunda olan arkadaşım, bana yine e-mail ile dönerek, "...sıradan insanlardan şahıs zamiri olarak bahsettiğimizde, "o" harfinin, büyük harf olmaması gerektiğini, sadece Tanrı'dan bahsederken "o" harfinin büyük harf olarak kullanılması gerektiğini bildirdi. Ben, teşekkür ettim, ancak, bu konuda hala bir tereddüdüm var. Gerçekten de, kişilerden bahsederken kullandığımız "o" şahıs zamiri için büyük harf kullanmamız, iyelik eklerken ayıraç kullanmamız gerekli değil mi?

Bu konuda vereceğiniz cevap için çok teşekkür ediyorum.

Saygılarımla.

Dr. Şerif Köksal

Kural açık-net:

"O"şahıs zamiri cümle içerisinde daima küçük harfle yazılır. Üzerine getirilen ekler de kesme işaretiyle ayrılmaz.

Efendim, saygılar bizden. Dil ve anlatım kurallarına özen göstererek oluşturulmuş böyle bir üslup ve soru için biz teşekkür ederiz.

EK BİLGİ:
Şahıs Zamirleri

Şahıs isimlerinin yerine kullanılan zamirlerdir: "ben, sen, o, biz, siz, onlar, bizler, sizler."

-Tamlayan eki (ilgi hâl eki)ni alabilirler; iyelik eklerini almazlar.
Bu durumda şahıs zamirleri tamlamalarda ancak tamlayan olarak kullanılabilirler.
Bu tamlamalarda sonradan tamlayan düşebilir. Çünkü tamlanandaki iyelik ekleri zaten şahıs anlamı taşımaktadır:

Benim kalemim, senin defterin, onun çantası, bizim okulumuz, sizin sınıfınız, onların bahçeleri, bizlerin kaygısı, sizlerin iyiliği...
kalemim, defterini al, çantası, okulumuz, sınıfınız, bahçelerine bak...

*Bu tür tamlamalarda tamlayan vurgulanmak istenirse düşürülmez:
Çocuklar yalnız sizin sözünüze inanırlar. (Başkasının değil, senin. Burada "sizin" kelimesi atılırsa cümle başka türlü anlaşılır.)
Biz bugün senin misafiriniz. (Başkasının değil, senin.)

*Tamlayan atıldığında yanlış anlaşılma olacaksa atılmaz:
Çocuklar yalnız sizin sözünüze inanırlar. (Burada "sizin" kelimesi atılırsa cümle başka türlü anlaşılır.)
Onun eşyalarını bize getir. > Eşyalarını bize getir
Senin doğum tarihini bilen yok mu? >Doğum tarihini bilen yok mu
Onun yarışmada birinci olduğuna sevindim.


"ben" ve "sen" zamirleri yönelme hâl eki aldıklarında ses değişikliği meydana gelir:
Ben > bana
Sen > sana

"sen" yerine saygı ve incelik olsun diye "siz" de kullanılır. Tabi bu durumda yüklem de çoğul olmalıdır.
Siz bu olayı görmediniz mi?

Böbürlenmek amacıyla "ben" yerine "biz" kullanılabilir:
Böylelerinin hakkından gelmesini biliriz biz.

Ayrıca bakınız-> Zamirler ve Özellikleri

[Kayıtsız Üye]

Eskiden bir dil bilgisi kuralı vardı. O kişi zamiri sadece Atatürk'ün yerine geçiyorsa büyük yazılırdı. Bu yazım kuralı değiştirildi mi?