9. Sınıf (Lise 1) Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Konuları

1. ÜNİTE: Türk Dili ve Edebiyatına Giriş (Ünite Süresi: 2 Hafta, 2x5=10 ders saati)

OKUMA (2x3=6 ders saati)

Aşağıdaki konulara uygun metinler seçilir:

. Edebiyat kelimesinin kökeni, terim anlamı ve edebiyatın farklı tanımları üzerinde durulur.

2. Edebiyatın bilimle ve güzel sanatlarla ilişkisi

. Edebiyat, bilim ve güzel sanatlar arasındaki etkileşim üzerinde durulur, birbirlerine kaynaklık ettikleri örnekler üzerinde durulur.

3. Metinlerin sınıflandırılması

. Edebî metinlerin ve öğretici metinlerin özellikleri üzerinde durulur, sınıflandırmadaki ölçütler açıklanır. Metin türlerinin adları verilir ancak bunlarla ilgili ayrıntıya girilmez.

YAZMA (2x1=2 ders saati)

. "Niçin yazıyoruz?", "Nasıl yazmalıyız?" soruları çerçevesinde öğrencilerin serbest metinler yazmaları sağlanır. Farklı yazarların yazma gerekçeleri ve biçimleri üzerinde durularak öğrencilerin yazmanın doğası üzerinde düşünmeleri sağlanır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (2x1=2 ders saati)

. İletişim ve ögeleri açıklanır, bunların dilin işlevleri üzerinde durulur.

Dil Bilgisi Konuları:

. Standart dil, ağız, şive, lehçe ile argo, jargon kavramları üzerinde durulur.

2. ÜNİTE: HİKÂYE (Ünite Süresi: 5 Hafta, 5x5=25 ders saati)

OKUMA (5x3=15)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden bir olay hikâyesi
2. Cumhuriyet Dönemi'nden bir durum hikâyesi

. Hikâyenin tanımı ve unsurları (kişiler, olay örgüsü, mekân, zaman, çatışma, konu, tema, anlatıcı ve bakış açısı) hakkında incelenen metinlerle ilişki kurularak bilgi verilir.

. Olay hikâyesi (Maupassant tarzı) ve durum hikâyesinin (Çehov tarzı) farkları incelenen metinlerden hareketle gösterilir.

. Öğrencilerin incelenen metinleri Maupassant ve Çehov'dan tarzların özelliklerine uygun şekilde seçilmiş birer hikâye ile karşılaştırmaları sağlanır.

YAZMA (5x1=5)

. Özelliklerine uygun hikâye yazma çalışmaları yapmaları sağlanır.

. Hikâye yazma çalışmalarının dışında incelenen metinlerden edinilen düşünce ve izlenimleri konu alan farklı türlerde yazma çalışmaları yaptırılabilir.

SÖZLÜ İLETİŞİM (5x1=5)

. Sunu hazırlamanın temel ilkeleri açıklanır.

. Öğrencilerin, Türk edebiyatındaki durum ve olay hikâyeciliği ile ilgili bir sunum yapmaları sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki isimleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

3. ÜNİTE: ŞİİR (Ünite Süresi: 5 Hafta, 5x5=25 ders saati)

OKUMA (5x3=15)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden hece ölçüsüyle yazılan iki şiir
2. Cumhuriyet Dönemi'nden aruz ölçüsüyle yazılan bir şiir
3. Cumhuriyet Dönemi'nden serbest tarzda yazılmış iki şiir

. Nazım birimi, nazım biçimi, nazım türü, söyleyici, durak, ölçü, kafiye, redif, nakarat, mahlas, tapşırma kavramları kısaca açıklanır.

. Manzume ve şiir ayrımı, örnek metinlerden hareketle açıklanır.

. Kazanım çerçevesinde, metinlerde yer alan söz sanatları kısaca açıklanır.

. Şiir türünün dünya edebiyatından bir örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.

YAZMA (5x1=5)

. Bir şiire benzeterek dize, beyit, dörtlük, bent yazma veya şiiri devam ettirme gibi çalışmalar yaptırılır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (5x1=5)

. Öğrencilerin ezberledikleri şiirlerden oluşan bir dinleti hazırlamaları sağlanır.

. Dinleti hazırlama sürecinde öğrencilerin EBA'daki içerikten yararlanmaları sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki sıfatları bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

4. ÜNİTE: MASAL/FABL (Ünite Süresi: 5 Hafta, 5x5=25 ders saati)

OKUMA (5x3=15)

. Türk halk edebiyatından bir masal örneği
. Doğu edebiyatından bir masal örneği
. Divan edebiyatından bir fabl örneği
. Batı edebiyatından bir fabl örneği

. Masal ve fabl türünün genel özellikleri açıklanır.

. "Mantıku't-Tayr", "Martı", "Hayvan Çiftliği" ve "Küçük Prens" gibi eserlerin fabl türü ile ilişkisi üzerinde durulur.

YAZMA (5x1=5)

. Masal/fabl yazma çalışması yaptırılır.

. Seçilen mesnevinin günümüz Türkçesiyle yeniden yazılmasına yönelik çalışmalar da yaptırılabilir.

. Masal/fabl yazma çalışmalarının dışında incelenen metinlerden edinilen düşünce ve izlenimleri konu alan farklı türlerde yazma çalışmaları yaptırılabilir.

SÖZLÜ İLETİŞİM (5x1=5)

. Dinleme türleri ve etkili dinlemenin ilkeleri açıklanır.
. Öğrencilerin yazdıkları metinleri sınıfta sunmaları sağlanır.
. Öğrencilerin çizgi film hâline getirilmiş bir fablı izlemeleri sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki edat, bağlaç ve ünlemleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

Reklam

II. DÖNEM
9. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÜNİTELERİ- KONULARI

5. ÜNİTE: ROMAN (Ünite Süresi: 5 Hafta, 5x5=25 ders saati)

OKUMA (5x3=15)

1. Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatından iki roman

. Roman ve roman türleri hakkında genel bilgi verilir.

. Romanın hikâyeden ayrılan yönleri üzerinde durulur.

. Dünya edebiyatından bir roman örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.

YAZMA (5x1=5)

. Öğrencilerden bir romanın bir kesitini bakış açısı ve anlatıcıyı değiştirerek yazması istenir. Bakış açısı veya anlatıcı değişikliğinin romanın içeriğine ve anlatıma etkisinin değerlendirilmesi sağlanır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (5x1=5)

. Hazırlıklı konuşmanın aşamaları kısaca açıklanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki zamirleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

6. ÜNİTE: TİYATRO (Ünite Süresi: 5 Hafta, 5x5=25 ders saati)

OKUMA (5x3=15)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden üç tiyatro (trajedi, komedi, dram) örneği
. Tiyatro ve tiyatro türleri hakkında genel bilgi verilir. Temel tiyatro terimleri açıklanır.
. Dünya edebiyatından bir tiyatro örneğine yer verilir ve bu örneğin incelenen metinlerle karşılaştırılması sağlanır.

YAZMA (5x1=5)

. Öğrenciler gruplara ayrılır ve her grubun 3-5 dakikada
oynanabilecek kısa bir oyun yazması sağlanır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (5x1=5)

. Öğrencilerin yazdıkları oyunları sınıfın imkânları dâhilinde sergilemeleri ve değerlendirmeleri sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki zarfları bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

7. ÜNİTE: BİYOGRAFİ/OTOBİYOGRAFİ (Ünite Süresi: 3 Hafta, 3x5=15 ders saati)

OKUMA (3x3=9)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden bir biyografi

2. Cumhuriyet Dönemi'nden bir otobiyografi

3. Divan edebiyatından bir tezkire
. Otobiyografi konusu işlenirken monografi, öz geçmiş/CV, hâl tercümesi ve portreden kısaca bahsedilir.
. Hikâye ve romanda biyografi ve otobiyografiden yararlanıldığı üzerinde durulur.

YAZMA (3x1=3)

. Edindikleri bilgilerden hareketle öz geçmiş/CV, portre yazmaları sağlanır (İsteyen öğrencilerin çizgi portre yapabilecekleri belirtilir.).

SÖZLÜ İLETİŞİM (3x1=3)

. Öğrencilerden sınıf ortamında kendilerini ve yakından tanıdıkları birini tanıtmaları istenir. İki anlatım arasındaki farkı değerlendirmeleri sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki edat, bağlaç ve ünlemleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

8. ÜNİTE: MEKTUP/E -POSTA (Ünite Süresi: 3 Hafta, 3x5=15 ders saati)

OKUMA (3x3=9)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden bir özel, bir edebî mektup; iki e-posta örneği

2. Divan edebiyatından bir mektup örneği

3. Tanzimat Dönemi'nden bir mektup örneği

. Mektup türünün özellikleri açıklanır. Hikâye, roman ve şiir gibi türlerde mektubun bir anlatım biçimi/tekniği olarak da kullanıldığı örneklendirilir.

. Mektup türünün dünya edebiyatından bir örneğine yer verilir ve inceledikleri metinlerle karşılaştırmaları sağlanır.

. e-posta yazarken kişisel bilgilerin güvenlik altına alınması gerektiği vurgulanır.

. Özel mektup ile edebî mektup arasındaki benzerlik ve farklılıklar incelenen metinler üzerinden gösterilir.

YAZMA (3x1=3)

. Mektup yazma aşamalarına uygun olarak mektup / e-posta yazma çalışması yapmaları sağlanır. Ayrıca öğrencilere mektup yazma geleneği üzerine düşünce ve izlenimlerini anlatan bir yazı yazdırılır.

. Dilekçe ve tutanak yazmanın kuralları açıklanır, öğrencilerin örneklerden hareketle bir dilekçe ve tutanak yazmaları sağlanır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (3x1=3)

. Açık oturumun genel özellikleri hakkında bilgi verilir.

. Öğrencilerin bir açık oturumu izlemeleri ve değerlendirmeleri sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki fiilleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.

9. ÜNİTE:GÜNLÜK/BLOG (Ünite Süresi: 2 Hafta, 10 ders saati)

OKUMA (2x3=6)

1. Cumhuriyet Dönemi'nden iki günlük örneği

2. İki blog örneği

. Günlük ve blog hakkında bilgi verilir.

. Günlük şeklinde düzenlenen roman, hikâye ve şiirlere örnekler verilir.

YAZMA (2x1=2)

. Günlük yazmada gözlem ve kişisel izlenimlerin önemi vurgulanarak öğrencilerden günlük yazması istenir.

. Öğrencilerin bir blog oluşturmaları ve başta günlükleri olmak üzere diğer yazılı veya görsel üretimlerini bu blogda paylaşmaları sağlanır.

SÖZLÜ İLETİŞİM (2x1=2)

Öğrencilerin farklı günlüklerden/bloglardan seçtiği metinlerden bir sunu hazırlamaları sağlanır.

Dil Bilgisi Konuları:

. Metindeki fiilleri bulur ve bunların metindeki işlevlerini belirler.
. Metinler üzerinden imla ve noktalama çalışmaları yapılır.